Ένα εμβληματικό έργο, που θα αλλάξει την όψη του λιμανιού και του παραλιακού μετώπου της Ιεράπετρας, θα εμπλουτίσει την πολιτιστική ταυτότητα της πόλης και θα συμβάλλει στην τουριστική της ανάπτυξη, η κατασκευή νέου φάρου στο Αλιευτικό Καταφύγιο, αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά μετά την χρηματοδότηση ύψους 300.000 ευρώ που εξασφαλίστηκε.
Ο νέος φάρος της Ιεράπετρας, που εντάσσεται όπως ανακοινώθηκε στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, έρχεται να αντικαταστήσει αυτόν που λειτουργεί προσωρινά στη θέση του «κόκκινου» φάρου (τύπου μεταλλικού φανού), που πέραν της σημαντικής διάβρωσης που είχε υποστεί, είχε και περιορισμένη συμβατότητα με τον εμβληματικό Καλέ με τον οποίο συνυπάρχει, ένα από τα κορυφαία επάκτια ενετικά οχυρά αλλά και τοπόσημο της πόλης της Ιεράπετρας.
Όπως δήλωσε στην ΑΝΑΤΟΛΗ και στο δημοσιογράφο Νίκο Σγουρό ο πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ιεράπετρας Γιώργος Ασπραδάκης, «είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με την εξέλιξη της χρηματοδότησης, το Αλιευτικό Καταφύγιο Ιεράπετρας έχει ανάγκη να κατασκευαστεί ο νέος φάρος, που θα το αναβαθμίσει και θα του προσδώσει ένα κύρος».
Σύμφωνα με τον κ. Ασπραδάκη, απομένει ακόμη να ληφθούν ορισμένες τελευταίες εγκρίσεις, προκειμένου να προχωρήσουν εν συνεχεία τα επόμενα βήματα (προκήρυξη διαγωνισμού, κλπ.) και το έργο να μπει σε τροχιά υλοποίησης.
Το έργο
Όπως αναφέρει και η τεχνική έκθεση της οριστικής μελέτης την οποία εκπόνησαν ο ανάδοχος αρχιτέκτονας μηχανικός Οδυσσέας Σγουρός μαζί με τον ειδικό συνεργάτη, αρχιτέκτονα μηχανικό, Κωστή Περβολαράκη, ο νέος φάρος θα έλθει να βελτιώσει τη λειτουργική του παρουσία στο φαρικό δίκτυο με όλες τις αναβαθμίσεις που επιδέχεται, ενώ παράλληλα θα εκφράζει και μια ολική, ποιοτική προσέγγιση του επιθαλάσσιου ιστορικού μετώπου, συμβάλλοντας ενεργά στην ανάδειξη της περιοχής αλλά και στη θετική υποδοχή του από το κοινό της πόλης.
Η ειδική αρχιτεκτονική επεξεργασία και η συνολικότερη παρουσία του φάρου ως στοιχείου λειτουργικού και κατασκευαστικού χαρακτήρα, κρίθηκε, όπως αναφέρει η τεχνική έκθεση, πως έπρεπε να αποτελέσει αντικείμενο ειδικής συνθετικής προσέγγισης, που πέραν της κάλυψης των προδιαγραφών λειτουργίας του στο ελληνικό φαρικό δίκτυο, θα έθετε και το συνολικότερο ζήτημα της ενσωμάτωσής του στο ευαίσθητο περιβάλλον με το οποίο γειτνιάζει.
Η αρχιτεκτονική του επεξεργασία και η συνθετική ολοκλήρωση – με αναβαθμούς και αφαιρέσεις που διασπούν την ενιαία γεωμετρική δομή και προσδίδουν πλαστική ποιότητα στον πύργο του πυρσού και όλα τα περιγράμματα και οι οριζοντιογραφικές χαράξεις της διαμόρφωσης που τον περιβάλλει – έγιναν με τρόπο τέτοιο που να αναδεικνύεται συνολικά η εγκατάσταση του φάρου και να αποδίδεται στο ευρύτερο πολεοδομικό περιβάλλον ένα νέο σημείο αναφοράς, που συμπληρώνει και ανταποκρίνεται στον ξεχωριστό εμβληματικό χαρακτήρα του αρχαιολογικού και μνημειακού αποθέματος που εκφράζει ο παρακείμενος Καλές.
Άλλωστε, από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ιεράπετρας ως πρώτης προτεραιότητας ζήτημα κρίθηκε η δημιουργία ενός νέου φάρου που πέραν των σοβαρών λειτουργικών αναγκών που θα εξυπηρετεί με την εξασφάλιση ασφαλούς πρόσβασης στον χώρο της λιμενολεκάνης και την υποστήριξη της πελαγοδρομίας, της προσαιγιάλωσης, θα καταστεί και σημείο αναφοράς της επάκτιας τοπογραφίας της πόλης, αποκαθιστώντας μια διαρκή δυναμική σχέση με το μνημειακό συγκρότημα του Καλέ, αναβαθμίζοντας ποιοτικά τον χώρο του λιμενοβραχίονα και παρέχοντας τη δυνατότητα επίσκεψης του φάρου και ένταξής του σε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα αφηγηματικό περίπατο της πόλης.
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του νέου φάρου, στο ελληνικό φαρικό δίκτυο, προσδιορίζονται από το εστιακό ύψος του πυρσού που βρίσκεται σε στάθμη 9,00 μ. από τη μεσοσταθμική επιφάνεια της θάλασσας (Μ.Σ.Θ.) και από το είδος του φωτιστικού μηχανήματος που όπως σε όλους τους φάρους σήμερα λειτουργεί με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας την οποία εφοδιάζεται μέσω του δικτύου διανομής ενέργειας της ΔΕΗ ή από τη σύνδεσή του με φωτοβολταϊκό σύστημα παραγωγής. Μέχρι σήμερα ο φανός ήταν τοποθετημένος σε απλό μεταλλικό πύργο, συνήθους κατασκευής και καθώς ήταν εκτεθειμένος σε ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες χρειαζόταν συστηματική συντήρηση.
Η νέα υποδομή στήριξης του φανού, αποτελείται από ένα συμπαγές, μονολιθικό στοιχείο με πυρήνα από οπλισμένο σκυρόδεμα υπερυψηλής αντοχής και αντιδιαβρωτικής ενίσχυσης, που θα επενδυθεί με εμφανή πωρολιθική λιθοδομή γαιώδους χρωματικά επιφάνειας, πάχους 25 εκ. από υλικό τοπικής προέλευσης (ωχρόλευκος κρητικός πωρόλιθος σκληρότητας συμβατής με τα εθνικά πρότυπα ΠΕΤΕΠ). Η τοποθέτηση του κατακόρυφου λιθεπενδυμένου πύργου που θα υποδεχτεί το φανό, θα γίνει στο κέντρο του διαμορφωμένου με τετραγωνική κάτοψη υπόβαθρου του ανατολικού άκρου του λιμενοβραχίονα που αποτελεί και τον περιβάλλοντα δημόσιο χώρο της εγκατάστασης.
Ο πύργος αναπτύσσεται σε πέντε διακριτές ζώνες, διαφορετικής διατομής που προκύπτουν από την πλαστική επεξεργασία των πλευρικών τοίχων και των αναβαθμών που τον αποτελούν και επιτρέπουν τη στοιχειοθέτηση ενός αρχιτεκτονικού συντακτικού που διασπά την ολόσωμη στιβαρή κατατομή και προσδίδει στο σώμα του ανυψούμενου κατακόρυφα δομικού στοιχείου τοποθέτησης του φανού, μια ευδιάκριτη πλαστική ποιότητα.
Το ανώτερο τμήμα του φάρου, με τον κλωβό του μηχανήματος φωτοβολίας, επιστέφει ένας δείκτης πορείας προσανατολισμένος στον άξονα βορρά-νότου, που διαθέτει κατασκευαστικό και συμβολικό βάρος, καθώς εξασφαλίζει μεγαλύτερη αντοχή στον κλωβό όπου επικάθεται ως έρμα ενώ παράλληλα εγκαθιστά ένα διαρκή δείκτη κατεύθυνσης που δείχνει σταθερά το νότο, απώτερη γεωγραφική και ιστορική αναφορά προσδιοριστική του στίγματος της πόλης της Ιεράπετρας ως νότιας εσχατιάς του Ελλαδικού χώρου.
