Πέραν της ψυχολογικής κοπώσεως, ο παρατεταμένος εγκλεισμός λόγω της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων και η πολύωρη χρήση υπολογιστή, είτε εξ αιτίας της τηλεκπαίδευσης για τους μικρότερους, είτε της τηλεργασίας για τους μεγαλύτερους, σε συνδυασμό με τη μη σωστή στάση του σώματος μπροστά στις ηλεκτρονικές οθόνες ευθύνεται για μια σειρά ορθοπεδικών προβλημάτων στον αυχένα, στα χέρια, στη ράχη και τη μέση των χρηστών τους. Αλλά και για αύξηση, μεταξύ άλλων, και του ποσοστού της παχυσαρκίας.
Ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, όλοι θα πρέπει ιδιαιτέρως να προσέχουν για τη στάση του σώματός τους την ώρα που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές συσκευές, είπε στην ΑΝΑΤΟΛΗ και στο δημοσιογράφο Νίκο Σγουρό ο Χειρουργός Ορθοπεδικός Μανόλης Κλώντζας.
Με δεδομένο, τονίζει, πως όλοι δεν έχουμε την ίδια «κατασκευή» στον σκελετό μας, άλλος μπορεί να έχει αυξημένη λόρδωση στη μέση, κύφωση στο θώρακα, ενώ γεννιούνται και άτομα με μια ιδανική σπονδυλική στήλη.
«Ο κόσμος θα πρέπει να καταλάβει ότι η σκολίωση δεν δημιουργείται ούτε από το σήκωμα βαρέων αντικειμένων, ούτε από αθλητικές δραστηριότητες, ούτε σε στάσεις κατά τον ύπνο, ούτε από την ορθοστασία», με την αιτία της λανθασμένης στάσης που παίρνουν οι περισσότεροι χρήστες να βρίσκεται «κάπου στη μέση, επειδή η σπονδυλική στήλη είναι διαφορετική, διαφέρουν και οι καθημερινές δραστηριότητες όπως και η φυσική κατάσταση των ιστών του σώματος και η αντοχή του από τη φόρτιση».
Όπως συμβουλεύει ο κ. Κλώντζας, όταν καθόμαστε μπροστά σε οθόνες δεν θα πρέπει να σκύβουμε με το ένα πλάι ή με το άλλο, ενώ είναι αναγκαίο να έχουμε επιλέξει ένα ιδανικό κάθισμα με προσκέφαλο στο πίσω μέρος, να μην γέρνουμε το σώμα μας προς τα εμπρός, η συσκευή να βρίσκεται σε καλό ύψος, σε ευθεία με τα μάτια και σε μια καλή απόσταση αλλά και να γίνονται συχνές εναλλαγές στις θέσεις που λαμβάνει το σώμα. «Κεφάλι, αυχένας, θώρακας, κοιλιά, ισορροπούν συνήθως κατακόρυφα και θα πρέπει να βρίσκονται στην ίδια ευθεία», τονίζει.
Για περιπτώσεις των παιδιών που παίζουν επί ώρες βιντεοπαιχνίδια σε καναπέδες ή κρεβάτια, «δημιουργείται μια κακή στάση του σώματος, πρέπει οι γονείς να είναι κοντά του και να παροτρύνουν το παιδί να κάθεται σωστά».
Εν γένει, σύμφωνα με τον κ. Κλώντζα, πόνος στην πλάτη ή στον αυχένα, προβλήματα στο αναπνευστικό, κακή λειτουργία του εντέρου, απώλεια συγκέντρωσης και μαθησιακές δυσκολίες συγκαταλέγονται στις συνέπειες της κακής στάσης του σώματος, ενώ κάποιος με χρόνιο πρόβλημα σε ράχη και αυχένα μπορεί στο απώτερο μέλλον να έχει ζητήματα δυσκαμψίας στις αρθρώσεις του.
Για να αποφευχθεί η πιθανότητα τενοντίτιδας ή προβλημάτων στα δάκτυλα, στα χέρια κλπ. καλό θα είναι οι χρήστες συσκευών να εναποθέτουν τα αντιβράχιά τους στο τραπέζι όπου εργάζονται και με τρόπο που αυτά να μην προεξέχουν, να χρησιμοποιούν σωστά το ποντίκι του υπολογιστή με τον καρπό, να μην μπλέκονται σημεία του χεριού όπου είναι και πορείες νεύρων, να γίνονται αλλαγές θέσεων.
«Η κακή, λοιπόν, στάση του σώματος, δημιουργεί μια τοπική ισχαιμία κάποιων ιστών από παρατεταμένες φορτίσεις στις οποίες το σώμα δεν είναι ‘μαθημένο’ να δέχεται, άρα θα πρέπει αυτή να αποφεύγεται» επισημαίνει ο κ. Κλώντζας, με τα προβλήματα της παχυσαρκίας «να συνδέονται και αυτά με αυτή την κακή στάση», τονίζοντας τη σημασία του να προληφθούν αυτές οι καταστάσεις και ιδιαίτερα για τα παιδιά.
Σημειώνοντας, σε κάθε περίπτωση, και την σημασία της επαρκούς σωματικής άσκησης – προσθέτοντας τη σημασία που παίζει και η σωστή επιλογή παπουτσιών κατά το περπάτημα – και της σωστής διατροφής στον κάθε άνθρωπο αλλά και της καλής διαχείρισης του καθημερινού άγχους και της καλής ποιότητας του ύπνου.
Αυχενικό σύνδρομο, οσφυαλγία, καθιστική ζωή, παχυσαρκία
Ο Χειρουργός Ορθοπεδικός Γιώργος Καλογεράκης αναφέρει από την πλευρά του ότι η πιο συχνή πλέον πάθηση – αντικαθιστώντας αυτή της οσφυαλγίας στη μέση – και ειδικά τώρα με την πανδημία είναι το αυχενικό σύνδρομο, που προσβάλει συνήθως τα άτομα με μεγάλη χρονική παρουσία μπροστά σε οθόνες ή πάνω από ένα βιβλίο. Με την – σε εβδομαδιαία περίπου βάση – φυσικοθεραπεία να αποτελεί την καλύτερη λύση αντιμετώπισης του, όπως αναφέρει.
Ο ίδιος έχει δει στο ιατρείο του μαθητές με αυχενικό σύνδρομο. «Θα πρέπει τα παιδιά να κάνουν δύο απλές απαλές κινήσεις στον αυχένα για να ξεμπλοκάρει», ενώ σημασία έχει επίσης και η επιλογή καλού καθίσματος.
Αναφορικά με τις παθήσεις στη μέση, «σήμερα δεν βλέπεις άνθρωπο σχεδόν που να μην έχει τέτοια προβλήματα, ακόμη και νέους ανθρώπους με κήλες μεσοσπονδυλίου δίσκου, έχουμε φτάσει πλέον στο σημείο να λέμε ότι όποιος παθαίνει 5-6 οσφυαλγίες είναι κάτι φυσιολογικό», κάτι στο οποίο, κατά την προσωπική του εκτίμηση, τεράστιο ρόλο έχει διαδραματίσει η μετατροπή του σωματότυπου ανά τα χρόνια. «Η πιο παλιά γενιά των πατεράδων μας είχαν όλοι σωστούς σωματότυπους αφού εργάζονταν χειρωνακτικά και έκαιγαν θερμίδες, ενώ και η διατροφή τους ήταν καλύτερη από τη δική μας. Σήμερα η Ελλάδα θεωρείται μια από τις πλέον παχύσαρκες χώρες όπως και όλες οι χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης».
Τους παράγοντες αυτούς έχει έτι περαιτέρω εντείνει, σύμφωνα με τον κ. Καλογεράκη, η περίοδος της πανδημίας, με την καθιστική ζωή να αυξάνεται με προοδευτικό ρυθμό και τη μυική ατονία να επέρχεται. «Και σε αυτό τεράστιο ρόλο έχουν παίξει και οι καιρικές συνθήκες, είμαι γέννημα-θρέμμα Αγιονικολιώτης και αυτοί οι αέρηδες και αυτή η διαφορά θερμοκρασίας που έχουμε τώρα, είναι τρομακτικά σε σχέση με τα παλιότερα χρόνια. Αυτή η συστολή-διαστολή με τη θερμοκρασία διαλύει το μυικό σύστημα, δεν αντέχουν τα μέταλλα».
Επίσης επέρχεται, αναπόφευκτα, και η αύξηση του βάρους. Όπως λέει ο γιατρός, «η νέα γενιά σήμερα, δεδομένου ότι είναι ψηλότερα παιδιά λόγω γονιδιακών μεταλλάξεων κλπ. δεν εμφανίζουν αυτή την παχυσαρκία που εμφανίζει η γενιά η δικιά μου, οι μεσήλικες, 45άρηδες, 50άρηδες, 60άρηδες. Στη χώρα μας όπως και σε νότια Γαλλία, νότια Ιταλία, νότια Ισπανία, εμφανίζεται παχυσαρκία, που για το ανθρώπινο σώμα είναι ο θάνατος».
Απαραίτητο, προσθέτει, είναι, όποιος εργάζεται για ώρες μπροστά σε μια οθόνη ή διαβάζει για ώρες, να κάνει διαλείμματα, να πραγματοποιεί απαλές κάμψεις και εκτάσεις του κεφαλιού, να μην βρίσκεται σε καναπέδες αλλά να προτιμά καλό κάθισμα και να χρησιμοποιεί, ει δυνατόν, κάτι θερμαντικό.
Για εξειδικευμένες παθήσεις δακτύλων και χεριών στις οποίες οδηγεί η παρατεταμένη χρήση του πληκτρολογίου, τα λεγόμενα «σύνδρομα υπερχρησιμοποίησης», απαραίτητη είναι η πραγματοποίηση συχνών διαλειμμάτων, η χρήση μιας δροσερής κρέμας (αλόη, κλπ.). Διαφορετικά θα παρουσιάσουν, σύμφωνα με τον κ. Καλογεράκη, με τα χρόνια, τενοντίτιδες των δακτύλων, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα με το χέρι να μουδιάζει, σύνδρομο εκτινασσόμενων δακτύλων (δηλ. δεν ανοίγει εύκολα το χέρι).
Τέτοιες παθήσεις, σημειώνει, έχουν αυξηθεί με μαθηματική ακρίβεια.