«Ποτέ, κανένας, από ‘δω και στο εξής, δε θα ξαναμιλήσει για το νησί λες και είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης! Η Χρυσή είναι προστατευόμενη περιοχή. Δε θα υπάρχει «σεζόν» για το νησί στο μέλλον! Μπορεί να υπάρχει τουριστική σεζόν, αλλά το νησί δε θα λειτουργεί αποκλειστικά για λόγους τουρισμού, όπως λειτουργούσε μέχρι τώρα. Θα λειτουργεί για την προστασία και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, της Ελλάδας και της Ευρώπης… Η Χρυσή θα πάρει, επιτέλους, τη θέση που της ανήκει, ως ένα κόσμημα του φυσικού περιβάλλοντος της Ιεράπετρας, της Κρήτης, της Ελλάδας και της Ευρώπης…».
Αυτό δήλωσε, , στην ΑΝΑΤΟΛΗ, ο κ. Καλούστ Παραγκαμιάν, πρόεδρος της Επιτροπής Εφαρμογής και Παρακολούθησης του Σχεδίου Δράσης για τη Χρυσή, Βιολόγος, Διευθυντής του Ινστιτούτου Σπηλαιολογικών Ερευνών Ελλάδας.
Όπως τόνισε, με την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης και στη συνέχεια, με τη διαχείριση του νησιού από τη Μονάδα Διαχείρισης του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής- ΟΦΥΠΕΚΑ (υπό την εποπτεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος), «για τη Χρυσή έχει γίνει μια αλλαγή σελίδας, η οποία δεν είχε γίνει ποτέ και έγινε με αυτή την Κοινή Υπουργική Απόφαση του Σχεδίου Δράσης. Καταλαβαίνω ότι ορισμένοι δεν μπορούν να το χωνέψουν αυτό, αλλά θα πρέπει να το χωνέψουν, θέλουν -δε θέλουν…».
«Το Σχέδιο Δράσης της ΚΥΑ είναι το πρώτο σχέδιο δράσης, που έχει γίνει για προστατευόμενη περιοχή, σε όλη την Ελλάδα. Επελέγη το νησί, φαντάζομαι γιατί θεώρησαν ότι θα ήταν «εύκολη υπόθεση», αλλά, όπως ξέρετε πολύ καλά, δεν καθόλου εύκολη… Επί δεκαετίες το «κακό» έχει ριζώσει εκεί και είναι πολύ δύσκολο. Εν πάση περιπτώσει, πιθανόν επελέγη γιατί δεν υπάρχουν άλλα προβλήματα, τα οποία συναντούμε σε άλλες προστατευόμενες περιοχές της Κρήτης… Οι προστατευόμενες περιοχές διαχειρίζονται από τους Φορείς Διαχείρισης, που όμως καταργήθηκαν. Ο «Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ανατολικής Κρήτης», αν και συστάθηκε σε σώμα, ποτέ όμως δε λειτούργησε.»
Οι προστατευόμενες περιοχές της Ανατολικής Κρήτης, μεταξύ αυτών και η Χρυσή, θα περάσουν πλέον, στη διαχείριση της Μονάδας του ΟΦΥΠΕΚΑ. Όπως εξήγησε ο κ. Παραγκαμιάν, ήδη έχουν προκηρυχθεί κατ’ αρχήν 4 θέσεις προσωπικού (διοικητικός, μηχανικός και περιβαλλοντολόγοι) και η έδρα του θα είναι σε κτήριο που παραχώρησε ο Δήμος Μαλεβυζίου, στη Ρογδιά και αναμένεται ότι θα ξεκινήσει να λειτουργεί περί τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Η φύλαξη του νησιού
Απαντώντας στην ερώτηση για τη φύλαξη, ο κ. Παραγκαμιάν εξήγησε ότι επίκειται ανάθεση εκπόνησης μελέτης, που θα αφορά το Σχέδιο Φύλαξης του νησιού. Το σχέδιο αυτό θα λάβει υπ’ όψιν όλα τα στοιχεία του νησιού καθώς και τη μελέτη φέρουσας ικανότητάς του σε επισκέπτες, δηλαδή πόσοι επισκέπτες μπορούν να υπάρχουν πάνω στο νησί κάθε μέρα, υπό ποιές προϋποθέσεις, χωρίς να επηρεάζεται το φυσικό περιβάλλον. Όσοι αριθμοί ακούγονταν κατά καιρούς, 500… 1000…1200….1500 δεν τηρήθηκαν ποτέ… Ο αριθμός των επισκεπτών θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των φυλάκων που θα ελέγχουν το νησί, από τις υποδομές που χρειάζονται οι φύλακες, τον εξοπλισμό τους κ.ο.κ.
Η φύλαξη, τόνισε, δεν μπορεί να ανατεθεί σε ιδιώτες. Θα φυλάσσεται από δασοφύλακες. Σε επιστολή του ο υπουργός Περιβάλλοντος επεσήμανε ότι το έργο φύλαξης στο νησί, που θα κάνουν φέτος δύο δασοφύλακες κάθε μέρα, μπορεί να συνδράμουν δύο ακόμη φύλακες, με δίμηνες συμβάσεις, χωρίς ανακριτικές αρμοδιότητες. Αν υιοθετηθεί το σχήμα αυτό, οι δύο ιδιώτες φύλακες θα παραχωρηθούν από τον ΟΦΥΠΕΚΑ, αλλά ακόμη δεν έχει γίνει κάποια διακήρυξη για την πρόσληψή τους.
Μέσα στον επόμενο μήνα θα παραδοθεί στη Δασική Υπηρεσία Λασιθίου ειδικό ταχύπλοο σκάφος που διέθεσε για τη φύλαξη της Χρυσής ο ΟΦΥΠΕΚΑ και ήδη βρίσκεται στο Ηράκλειο, για συντήρηση.
Η Απόφαση για απαγόρευση
Σύμφωνα με την απόφαση που υπέγραψε πρόσφατα η Συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, απαγορεύεται φέτος τα ημερόπλοια που μεταφέρουν επισκέπτες στη Χρυσή να δένουν κάβο στους μόλους του νησιού, τα μεγάλα ημερόπλοια, τα μισθωμένα τουριστικά σκάφη και τα σκάφη αναψυχής (από 7 μ. και πάνω). Τα μικρότερα επιτρέπονται, αφού αυτά μπορούν να προσεγγίζουν τις παραλίες χωρίς να δέσουν κάβο. Τα μεγάλα ημερόπλοια δεν θα έχουν σημείο πρόσδεσης και άρα δεν θα λαμβάνουν άδεια απόπλου για μεταφορά επισκεπτών στη Χρυσή. Τα μικρά σκάφη αναψυχής που είναι εννέα (συνολικής μεταφορικής ικανότητας 300 ατόμων), που πηγαίνουν στη Χρυσή, θα συνεχίσουν κανονικά, όπως λειτουργούσαν και πριν. Δηλαδή, θα προσεγγίζουν την παραλία, αφού έχουν μικρό βύθισμα, οι επιβάτες θα κατεβαίνουν στο νερό από τα σκαλάκια του σκάφους, θα κάνουν τις βουτιές τους, θα βγαίνουν στην παραλία για μισή- μια ώρα και θα επιστρέφουν στο σκάφος για να γευματίσουν με τάξη, χωρίς να αφήνουν σκουπίδια στο νησί. Είναι μια δραστηριότητα με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, είπε ο κ. Παραγκαμιάν.
Συγκεκριμένο ανώτατο όριο ημερήσιων επισκεπτών στο νησί, δεν καθορίζεται. Οι επισκέπτες θα είναι από πριν ενημερωμένοι ότι μπορούν να κάνουν χρήση μόνο του αιγιαλού και ότι δεν επιτρέπεται να εισχωρήσουν στο νησί. Αυτό θα το επιβλέπει η Δασική Υπηρεσία με τους δασοφύλακες που θα διαθέτει καθημερινά, στο βαθμό που μπορεί, όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παραγκαμιάν. Κανονικά το νησί θα έπρεπε να έχει 12- 14 φύλακες, αλλά δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση…
Στην ερώτηση, αν, ως εκ τούτου, ο σεβασμός της απαγόρευσης και τήρησης των μέτρων προστασίας, εν πολλοίς θα εναποτεθούν στη… «φιλοπατρία» των επισκεπτών, ο πρόεδρος της Επιτροπής είπε: «Ναι, στη φιλοπατρία τους… Και θα ξέρουν ότι, αν πάνε πιο μέσα, και τους πιάσει ένας φύλακας, θα τους επιβληθεί πρόστιμο 300 ευρώ!».
Στην ερώτηση, τί θα σημαίνει «επισκέπτης» της Χρυσής, ο πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι ο επισκέπτης θα αποβιβάζεται, θα κάνει το μπάνιο του στην παραλία, θα κάνει τη βόλτα του εντός της χαραγμένης διαδρομής, θα μαθαίνει πράγματα για το φυσικό περιβάλλον και τα ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία του νησιού.
Κλείνοντας, ο κ. Παραγκαμιάν, δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για το ρυθμό που προχωρεί η εφαρμογή όσων σχεδιάζονται και αποφασίζονται, δεδομένου ότι εμπλέκονται οι μηχανισμοί του δημοσίου, αλλά και για μια σειρά από προσκόμματα από διάφορες πλευρές. «Ένα από τα προσκόμματα είναι και οι… ανοησίες που λένε αυτοί που θέλουν να εμποδίσουν μια ορθολογική διαχείριση ενός τόπου. Πιέζουν υπερβολικά, σε όλα τα επίπεδα… Αλλά, πρέπει να γνωρίζουν ότι ισχύει ευρωπαϊκή νομοθεσία και θα εφαρμοστεί», κατέληξε.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ