Η Κρήτη, εν μέσω θέρους, βρίσκεται στο επίκεντρο της εθνικής και πολιτικής επικαιρότητας. Δύο καυτά μέτωπα αναδεικνύουν τη γεωπολιτική και κοινωνικοοικονομική σημασία του νησιού. Το πρώτο αφορά την ενίσχυση των μεταναστευτικών ροών από τις ακτές της Λιβύης και το δεύτερο το σκάνδαλο των παράτυπων επιδοτήσεων στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα, γνωστό ως υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ.
Τις τελευταίες ημέρες, δύο φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού περιπολούν στα νότια του νησιού, σε μια κίνηση που σηματοδοτεί την αλλαγή του ρόλου της Κρήτης στον μεταναστευτικό χάρτη της Μεσογείου. Πρόκειται για την πρώτη φορά που η περιοχή αξιοποιείται ως προωθητικός δίαυλος για ροές από τη Λιβύη, με τη Γαύδο, το νότιο Ρέθυμνο και το Ηράκλειο να αναφέρονται ως πιθανές ζώνες αποβίβασης.
Η αποστολή των πλοίων δεν είναι κατασταλτική αλλά μόνο στη λογική της επιτήρησης. Οι φρεγάτες εντοπίζουν και καταγράφουν ύποπτες κινήσεις λέμβων και μικρών σκαφών, μεταδίδοντας σε πραγματικό χρόνο τις πληροφορίες στο Λιμενικό. Η κυβέρνηση εξηγεί πως η παρουσία τους αποσκοπεί στην αποτροπή διακινητών μέσω τεχνολογικών μέσων – ραντάρ και θερμικών καμερών – αλλά και στην ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας. Ωστόσο, η ενισχυμένη στρατιωτική παρουσία και κυρίως η συζήτηση που γίνεται για το μεταναστευτικό, τις σχέσεις με τη Λιβύη, το ρόλο της Τουρκίας, ενδέχεται να επιβαρύνει το τουριστικό προφίλ της Κρήτης. Η εικόνα στρατιωτικών επιχειρήσεων και η ένταση που συνεπάγεται, σε μια περίοδο που το νησί φιλοξενεί εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες, προβληματίζει επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου και φορείς της κοινωνίας και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι προφανές, πως ο τουρισμός απαιτεί χαλαρούς ρυθμούς, ηρεμία και βέβαια να μην βρίσκεται μια περιοχή στην αιχμή της επικαιρότητας.
Το σκάνδαλο των επιδοτήσεων
και η σκιά στον πρωτογενή τομέα
Την ίδια ώρα, η Κρήτη κλυδωνίζεται από το σκάνδαλο των επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, με δεκάδες περιπτώσεις εικονικών δηλώσεων, πλασματικών εκτάσεων και κατευθυνόμενων εγκρίσεων να φτάνουν στη δημοσιότητα. Το πρόβλημα, που έχει πάρει διαστάσεις εθνικού ζητήματος, πλήττει καίρια τον πρωτογενή τομέα της Κρήτης, έναν πυλώνα της τοπικής οικονομίας που ήδη δοκιμάζεται από το υψηλό κόστος παραγωγής και τις μεταβαλλόμενες διεθνείς συνθήκες.
Η παρέμβαση του Πρωθυπουργού και η σύσταση ειδικής ομάδας ελέγχου με συμμετοχή της Οικονομικής Αστυνομίας και του ΚΕΑΟ υποδηλώνουν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Όμως, τα πολιτικά απόνερα είναι ήδη ορατά. Το ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ζητήσει προανακριτική επιτροπή, τονίζοντας ότι η «αναδιοργάνωση» του ΟΠΕΚΕΠΕ κατά την περίοδο Αυγενάκη δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η συγκάλυψη ενός μηχανισμού κατασπατάλησης ευρωπαϊκών πόρων.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος, Κώστας Τσουκαλάς, χαρακτήρισε τον Πρωθυπουργό «εκτεθειμένο και ελεγχόμενο», ενώ έκανε λόγο για σύστημα εξουσίας «βουτηγμένο στη διαφθορά και τις διευθετήσεις προς όφελος των ημετέρων». Τόνισε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη θέσει τον ΟΠΕΚΕΠΕ υπό εποπτεία, εξέλιξη που προσθέτει ένα ακόμα πολιτικό βαρίδι στη Νέα Δημοκρατία.
Μια Κρήτη ανάμεσα σε δύο κόσμους
Σε μια περίοδο που ο τουρισμός βρίσκεται στο απόγειό του και οι τοπικές κοινωνίες θα έπρεπε να απολαμβάνουν την οικονομική ανάσα του καλοκαιριού, η Κρήτη βρίσκεται να ισορροπεί ανάμεσα στην επιτήρηση και την αβεβαιότητα, ανάμεσα στην εξωστρέφεια και τη διαφθορά. Το μεταναστευτικό και οι επιδοτήσεις δεν είναι απλώς δύο παράλληλα ζητήματα είναι η εικόνα ενός νησιού που, για άλλη μια φορά, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των εθνικών εξελίξεων, με τους δύο πυλώνες της οικονομίας του νησιού να επηρεάζονται.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
