Σχέδιο για ένα Ολιστικό Σύστημα Χωριστής Συλλογής (ΟΣΧΣ) Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) φιλοδοξεί να αποκτήσει ο Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ), για το οποίο, όμως, παραμένει θολό το τοπίο της υλοποίησής του, με πρώτο ζήτημα την εξασφάλιση της αναγκαίας χρηματοδότησης, τα τέλη που θα κληθούν να πληρώνουν οι δημότες καθώς και ως προς την καινοτομία που κομίζει στον τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων ή αν συνιστά ένα σχέδιο απλής αναδιάταξης του υπάρχοντος μοντέλου, που έχει αποτύχει στο μεγαλύτερο μέρος του.
Τα θέματα αυτά απασχόλησαν τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε, με συντονισμό του Προέδρου του ΕΣΔΑΚ, Δημάρχου Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινού και τη συμμετοχή δημάρχων και αντιδημάρχων Δήμων – μελών του Φορέα, υπηρεσιακών στελεχών και του μελετητή ο οποίος έχει αναλάβει τη μελέτη του σχεδίου.
Οπως επεσήμανε ο Αντιδήμαρχος Αγίου Νικολάου Γιώργος Μπελούκας μιλώντας στην ΑΝΑΤΟΛΗ, ο Δήμος Αγίου Νικολάου θα καταθέσει γραπτώς τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις του επί του προταθέντος σχεδίου. Τόνισε παράλληλα, ότι ο εν λόγω σχεδιασμός αν και ξεκίνησε πριν δυο χρόνια, έχει καθυστερήσει πολύ, ενώ ο περιφερειακός σχεδιασμός διαχείρισης έχει τεθεί εκτός, εδώ και πολύ χρόνο, ειδικά σε ό,τι αφορά την Ανακύκλωση. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο παραμένει αδρανές. Οι προτάσεις των δήμων θα υποβληθούν προκειμένου να γίνουν από το μελετητή οι ανάλογες προσαρμογές, στο τελικό σχέδιο. Οσο το κράτος δεν χρηματοδοτεί γενναία τον τομέα διαχείρισης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων, το πρόβλημα θα εξακολουθεί να παραμένει, τόνισε ο αντιδήμαρχος.
Σχολίασε δε ότι το ισχύον μοντέλο έχει χρεοκοπήσει και δεν είναι δυνατόν το νέο σχέδιο να «δανειστεί» μέσα και τρόπους που διαπιστώνεται καθημερινά ότι δεν μπορεί να υιοθετηθούν για το μέλλον. Το κεντρικό κράτος θα πρέπει να προχωρήσει σε ανάθεση σε εργολάβους της Ανακύκλωσης. Αναρωτήθηκε επίσης ποια θα είναι η τύχη των «Πράσινων Γωνιών» που ξεκίνησαν πρόσφατα να λειτουργούν και να αποδίδουν καλά, όπως τόνισε. Πεποίθησή του είναι ότι ο ΕΣΔΑΚ θα πρέπει να δώσει βάρος σε αυτή τη μέθοδο και μάλιστα να πολλαπλασιαστούν τα σημεία αυτά σε κάθε δήμο και να διευρυνθεί το ωράριο λειτουργίας τους. Στα επτά σημεία που λειτουργούν στο Δήμο Αγίου Νικολάου συγκεντρώνονται περίπου 6 τόνοι καθαρά την εβδομάδα (25 τόνους/μήνα) , διαχωρισμένα ανακυκλώσιμα υλικά (πλαστικό, γυαλί και μέταλλο). Μπορεί από τους μπλε κάδους ο Δήμος να έστελνε μέχρι πρόσφατα 50 τόνους ανακυκλώσιμων απορριμμάτων το μήνα, αλλά το 40% επέστρεψε από το ΚΔΑΗ πίσω και θάβονταν στον ΧΥΤΑ, ενώ οι δαπάνες σε προσωπικό, καύσιμα, συντήρηση εξοπλισμού κλπ, είναι δυσβάστακτες για το Δήμο.
Το ολιστικό σχέδιο που επιδιώκει να αποκτήσει ο ΕΣΔΑΚ αποτελεί προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση του νέου προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή», το οποίο προσαρμόζεται σε κάθε Δήμο σύμφωνα με τους στόχους του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων, τον εξοπλισμό και τις υποδομές του. Ο σχεδιασμός αφορά σε υλοποίηση δράσεων με επίκεντρο την αποκομιδή ανακυκλώσιμων αποβλήτων (χαρτί, γυαλί, μέταλλο, πλαστικό), βιοαποβλήτων (υπολειμμάτων τροφών), πράσινων και ογκωδών αποβλήτων, καθώς και στη δημιουργία Κέντρων Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών, δικτύου Πράσινων Σημείων και Γωνιών Ανακύκλωσης, προώθησης της επιτόπιας κομποστοποίησης των βιοαποβλήτων και χωριστή συλλογή μικρών ποσοτήτων επικίνδυνων αποβλήτων.
Κατά την εισήγησή του ο Αλέξης Καλοκαιρινός καλωσόρισε τους συμμετέχοντες και επεσήμανε ότι δεν πρέπει να παραμείνουν ασάφειες ως προς τις απαιτήσεις στα στάδια των διαδικασιών αποκομιδής και διαχείρισης, αλλά και στα οικονομικά δεδομένα, αναφέροντας: «Αυτή τη συνολική εικόνα θεωρώ ότι πρέπει να την έχουμε όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένα και συνεκτικά μέσα σε κάθε συζήτηση την οποία κάνουμε». Επεσήμανε επίσης με παραδείγματα, πρακτικά ζητήματα υλοποίησης, όπως είναι οι νέες χωροθετήσεις κάδων, αλλά και τα γκρίζα σημεία αναφορικά με τα οικονομικά μεγέθη και τις χρηματοδοτήσεις, σε σχέση και με τα τέλη που θα κληθούν να καταβάλουν οι πολίτες των Δήμων, λέγοντας: «Είναι πάρα πολύ κρίσιμο να έχουμε μία όσο το δυνατόν καλύτερη προσέγγιση των συνολικών δαπανών προς τις οποίες οδηγούμαστε και του επιμερισμού αυτού του κόστους».
Όπως επισημάνθηκε στη σύσκεψη, στην οποία ο κ. Μπελούκας συμμετείχε με τηλεδιάσκεψη, το προτεινόμενο σχέδιο έχει δημιουργηθεί σύμφωνα με υπάρχοντα στοιχεία, αλλά προφανώς θα πρέπει να γίνουν διορθώσεις, καθώς και ότι στη βάση του σχεδίου, υπάρχει ο «υπερφιλόδοξος» στόχος πενταπλασιασμού των συλλεγόμενων ανακυκλώσιμων μέχρι το 2035, ώστε να πετύχουμε και τους αντίστοιχους Ευρωπαϊκούς στόχους. Επισημάνθηκε επίσης ότι θα πρέπει παράλληλα να εξασφαλιστεί ότι ο κάθε Δήμος θα έχει την ευελιξία, στο πλαίσιο της δικής του μελέτης εφαρμογής, να επιλέξει τον κατάλληλο εξοπλισμό σε συνάρτηση με τις ανάγκες, τις δυνατότητες, τα ιδιαίτερα χωροταξικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά του. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ, «δεν μπορούμε να γεμίσουμε όλο τον δημόσιο χώρο με πλαστικούς κάδους. Είναι πολύ σημαντικό το σχέδιο αυτό να αποτελέσει ένα πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα εγγραφεί η μελέτη εφαρμογής κάθε Δήμου, με συγκεκριμένες επιλογές προσαρμοσμένες στις ανάγκες του και στην χρήση του δημόσιου χώρου, τη διάταξη των δυνάμεών του, τα λοιπά διαθέσιμα μέσα που έχει κλπ».
Ο μελετητής Γιώργος Ηλιόπουλος, αναφέρθηκε αναλυτικά στο νομοθετικό πλαίσιο, το περιεχόμενο, τους στόχους, τη σκοπιμότητα και τη μεθοδολογία εκπόνησης του σχεδίου. Συμφωνήθηκε, μέχρι τις 17 Μαρτίου να συγκεντρωθούν οι παρατηρήσεις των Δήμων, έτσι ώστε να συμπεριληφθούν στον σχεδιασμό.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ
