Κοντά στην Κριτσά, στην τοποθεσία Σπηλιαρίδια, αριστερά του ποταμού, βρίσκεται ένα παμπάλαιο πηγάδι. Η τοποθεσία είναι γνωστή «στου Νικηφόρου το πηγάι». Τα παλιά χρόνια ήταν σημαντικό γιατί πολλοί Κριτσώτες και περαστικοί έπαιρναν νερό για τις ανάγκες τους, για να πιούν αυτοί και τα ζώα τους. Την ιστορία του πηγαδιού την διηγείται ο δάσκαλος Γεώργιος Περάκης στα «Ραντολόγια» του (τόμος Δ΄).
Ήτανε παλιά, ένας Κριτσώτης, μοναχοπαίδι, που είχε το επίθετο (επώνυμο) Νικηφόρος, και το ‘χενε κρυφό μαράζι, γιατί γέννησε μόνο θυγατέρες και κανένα γιο. Καθημερινά τον βασάνιζε και τον τυραννούσε η σκέψη, πως, σαν πεθάνει μια μέρα, ήθελε να σβήσει, να ξεχαστεί παντελώς και να μη διαιωνιστεί το γένος του, μια και οι θυγατέρες του, κατά τη συνήθεια του τόπου, θα παίρνανε τα επίθετα των ανδρών τους, όταν θα ερχόταν η ώρα τους για να παντρευτούν. Καιρό τον ετρυγούνιζε (βασάνιζε επίμονα) η σκέψη και προσπαθούσε να βρει κάποιο τρόπο να διασώσει το επίθετο της γενιάς του ώστε να μη λησμονηθεί.
Κάποτε βρήκε τη λύση. Αποφάσισε να ανοίξει στο μέρος αυτό ένα πηγάδι και να παραχωρήσει τη χρήση του στη διάθεση του κοινού, για να μπορεί καθένας να αντλεί ελεύθερα κι όσο θέλει, καθαρό και δροσερό νερό, για να πορεύγεται (εξυπηρετείται) και να απολαβαίνει τα αγαθά της ευεργεσίας του. Με τον τρόπο αυτό υπολόγιζε πως οι άνθρωποι θα κουβέντιαζαν για την πολιτιστική προσφορά του, θα ανάφεραν και θα λέγανε το όνομά του, που θα περνούσε από στόμα σε στόμα και από γενιά σε γενιά κι έτσι με το πέρασμα του χρόνου να μη λησμονηθεί. Ύστερα από πολλούς κόπους και θυσίες, κατάφερε να πραγματοποιήσει το σχέδιό του. Άνοιξε το πηγάδι και το παραχώρησε δωρεάν στη διάθεση του κοινού.
Ο Νικηφόρος με τη σειρά του ακολούθησε τη κοινή μοίρα όλων των ανθρώπων, πέθανε! Μα τ’ όνομά του, όπως είχε προβλέψει, δεν ξεχάστηκε, το πηγάδι του έμεινε και υπάρχει και η τοποθεσία που βρίσκεται εξακολουθεί να ακούγεται με το όνομα «στου Νικηφόρου το πηγάι», που πεισματικά στο χρόνο διατηρεί, δε σβήνει τ’ όνομά του, αλλά υπενθυμίζει το πέρασμά του από τη χιλιοπατημένη.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ