Με τη συμμετοχή του Ιερού Κλήρου και πολυπληθούς εκκλησιάσματος τελέσθηκε το απόγευμα της Κυριακής της Ορθοδοξίας, 8 Μαρτίου 2020, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Γεωργίου Ιεράπετρας, η ακολουθία του Κατανυκτικού Εσπερινού, στην οποία χοροστάτησε από το παραθρόνιο ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος. Kατά τη διάρκεια της ακολουθίας τέθηκε σε προσκύνηση η δεξιά χείρα της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας, που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Τοπλού, την οποία προσκύνησε πλήθος ευσεβών χριστιανών.
Μετά το πέρας της ακολουθίας ο Σεβ. κ. Κύριλλος προλόγισε κατάλληλα το θέμα της ομιλίας: «Η θεολογία των Αγίων Εικόνων και η υπέρ αυτών ομολογία και το μαρτύριο των Κρητών Αγίων Ανδρέου του εν Κρίσει και Νικολάου του Στουδίτου» και παρουσίασε τον ομιλητή Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτ. π. Φιλοκτήμονα Αυγουστινάκη, Αρχιερατικό Επίτροπο Σητείας και ιερατικώς Προϊστάμενο του Ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου πόλεως Σητείας. Ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στη θεολογία των εικόνων και στην παρουσία του πολύτιμου πνευματικού θησαυρού του λειψάνου της Αγίας Αναστασίας που είναι άφθαρτο και φυλάσσεται στην Ι. Μονή Τοπλού, αποτελώντας μοναδικό κειμήλιο και ζωντανή μαρτυρία και πηγή αγιασμού και θείας χάριτος.
Ο π. Φιλοκτήμων, αφού ευχαρίστησε τον Σεβ. Μητροπολίτη κ. Κύριλλο για την ιδιαίτερη τιμή να του παραχωρήσει το βήμα στον Κατανυκτικό εσπερινό της Α΄ Κυριακής των Νηστειών, αναφέρθηκε στην εορτή της Ορθοδοξίας και στα ιστορικά γεγονότα της εποχής της εικονομαχίας, σημειώνοντας ότι «δαιμονόπληκτοι Αυτοκράτορες, κατά τα άλλα Χριστιανοί, όπως ο Λέων ο Γ´ ο Ίσαυρος, ο Κων/νος ο Ε΄ ο Κοπρώνυμος, ο Λέων ο Ε΄ ο Αρμένιος, ο Μιχαήλ ο Β΄ ο Τραυλός και ο Θεόφιλος, επηρεασμένοι από τις ανεικονικές θρησκείες του Ιουαδαϊσμού και του Μωαμεθανισμού καθώς και από τους αιρετικούς Νεστοριανούς και Παυλικιανούς απαγόρευσαν την προσκύνηση των Αγίων εικόνων, τις αποκαθήλωσαν από τους ναούς και από τις πύλες της Κων/πόλεως, τις κατέστρεψαν ασεβώς τάχα ως είδωλα, κατηγορούσαν ως ειδωλολάτρες τους εικονόφιλους, όσους δε αντιστεκόταν λόγω ή έργω στα φρενοβλαβή τους διατάγματα και υποστήριζαν την προσκύνηση των αγίων εικόνων, τους εξόριζαν ή τους θανάτωναν με φρικτά μαρτύρια».
Ο ομιλητής αναφέρθηκε στην «κοπείσα δεξιά χείρα» του Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, ο οποίος με λόγους που έστειλε από τη Δαμασκό στην Κων/πολη υπεραμυνόταν τις άγιες εικόνες, στους αυταδέλφους Θεόδωρο και Θεοφάνη του Γραπτούς, στους Άγιους Δέκα μάρτυρες που μαρτύρησαν με φρικτό τρόπο στη Χαλκή Πύλη της Κων/λης και ιδιαιτέρως στους δύο Κρητικούς Μάρτυρες, τον άγιο Οσιομάρτυρα Ανδρέα τον εν Κρίσει και τον Όσιο Νικόλαο τον Στουδίτη, που καταγόταν από την Κυδωνία, τα σημερινά Χανιά. Επίσης αναφέρθηκε στους Αγίους Πατέρες «που στερέωσαν την Ορθόδοξη πίστη με λόγους και συγγραφές, και με την αποκαλυπτική εμπειρία τους ανέπτυξαν και πρόβαλλαν τη θεολογία των αγίων εικόνων, όπως τη βίωνε εξ αρχής η ζωντανή Ορθόδοξη παράδοση της Εκκλησίας του Χριστού».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην «αχειροποίητο» εικόνα του Κυρίου μας, το λεγόμενο Άγιο Μανδήλιο, όπως και στις τρεις εικόνες της Κυρίας Θεοτόκου που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς με κηρομαστίχη και χρώματα. Όπως τόνισε ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός εξηγεί ότι «στα παλιά χρόνια ο Θεός ο ασώματος και απερίγραπτος δεν αναπαριστανόταν καθόλου. Τώρα όμως, που εμφανίστηκε με σάρκα ο Θεός και έζησε ανάμεσα στους ανθρώπους ζωγραφίζω την εικόνα του Θεού που μπορεί να γίνει ορατή (τον Ιησού Χριστό). Δεν λατρεύω την ύλη, αλλά τον Δημιουργό της ύλης». Τέλος, σημείωσε ότι η Ορθόδοξη εικόνα είναι «γλωττοφόρον βιβλίον» κατά τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης, καρπός της αποκαλυπτικής εμπειρίας των θεουμένων αγίων, και, όπως το Ευαγγέλιο, είναι κτιστό εικόνισμα της άκτιστης πραγματικότητας. Το κάλλος της είναι κάλλος πνευματικό και όχι σαρκικό «ώστε να μας υψώνει από το φθαρτόν τούτο κόσμο και να μας κάμνη να οσφρανθώμεν εκείνον τον καινόν αέρα της Βασιλείας του Θεού», σύμφωνα με τον Φώτη Κόντογλου.
Ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Κύριλλος ευχαρίστησε από καρδιάς τον π. Φιλοκτήμονα Αυγουστινάκη για τη μεστή ομιλία του, την οποία χαρακτήριζαν η απλότητα, η σαφήνεια, η μεστότητα και η θεολογική θεμελίωση, του ευχήθηκε χρόνια πολλά για τα ονομαστήριά του επί τη εορτή των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και ανακοίνωσε ότι η ομιλία της επόμενης Κυριακής Β΄ Νηστειών, 15 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθεί στην πόλη της Σητείας.
