Ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής τοποθετήθηκε η Βουλευτής Λασιθίου ΠΑΣΟΚ, κα Κατερίνα Σπυριδάκη, ενόψει της συζήτησης του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων» όπου έθιξε καίρια ζητήματα που αφορούν την κυβερνητική πολιτική για την ενεργειακή μετάβαση και τη σχέση της με τις τοπικές κοινωνίες. Η κα Σπυριδάκη κατέθεσε την αντίθεσή της στις μονομερείς αποφάσεις της Κυβέρνησης, που λαμβάνονται πίσω από κλειστές πόρτες, υποβαθμίζοντας την ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών.
Η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, κα Κατερίνα Σπυριδάκη, ξεκίνησε την ομιλία της με μια σύντομη αλλά ουσιαστική αναφορά στο ζήτημα των εποχικών πυροσβεστών, τονίζοντας την αβεβαιότητα και την ανεργία που αντιμετωπίζουν παρά τις συνεχείς απαιτήσεις του επαγγέλματός τους. «Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σήμερα και αύριο 2.500 εποχικοί πυροσβέστες βρίσκονται σε προγραμματισμένη συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, ζητώντας το αυτονόητο, ζητώντας τη μονιμοποίησή τους, ζητώντας μία αξιοπρεπή ζωή», δήλωσε η κα Σπυριδάκη. Θέτοντας ερωτήματα που απαιτούν άμεσες απαντήσεις από την Κυβέρνηση, σημείωσε: «Είμαστε σε εποχή κλιματικής αλλαγής και κρίσης ή σε εποχή με εποχικές ανάγκες; Είμαστε αυτή τη στιγμή σε ένα χώρο που οι πυροσβέστες είναι ήρωες ή είναι προσωπικό αναλώσιμο; Έχουμε κάποιο οργανωμένο σχέδιο ή το κλασικό ‘πάμε και όπου βγει’;».
Αναφορικά με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο η Βουλευτής του Λασιθίου τόνισε χαρακτηριστικά: «Η ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί να γίνεται με de facto αποφάσεις πίσω από κλειστές πόρτες, ούτε με πρόχειρα σχεδιασμένα νομοσχέδια. Αντιθέτως, χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο, δίκαιο, βιώσιμο πλάνο που απαιτεί όραμα, σχεδιασμό και στόχευση».
Αναφέρθηκε στο πρόβλημα της έλλειψης ενεργειακής δημοκρατίας και την ανάγκη θεσμοθέτησης δικαιότερων ανταποδοτικών οφελών για τις τοπικές κοινωνίες. «Πώς είναι δυνατόν οι τοπικές κοινότητες, αντί να επωφελούνται από έργα που επιβαρύνουν τον τόπο τους, να βρίσκονται στο περιθώριο, με τις αποφάσεις και τα κέρδη να παραμένουν σε κεντρικό επίπεδο και διαμοιρασμένα στους λίγους και μεγάλους;» αναρωτήθηκε η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, τονίζοντας ότι χωρίς θεσμοθετημένη ανταποδοτικότητα, η ενεργειακή μετάβαση παραμένει ένα σχέδιο χωρίς δικαιοσύνη, ένα σχέδιο «Φούσκα».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο Νομό Λασιθίου, όπου το δημοτικό συμβούλιο Σητείας καταψήφισε την ΣΜΠΕ του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, ακριβώς λόγω της απουσίας ανταποδοτικών οφελών και ενός βιώσιμου χωροταξικού σχεδιασμού, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Πώς είναι δυνατόν τα δημοτικά συμβούλια να μην καταψηφίσουν το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, όπως έκανε πρόσφατα το δημοτικό συμβούλιο της Σητείας; Και πώς να μην το καταψηφίσει άλλωστε, όταν το μοναδικό σας όραμα είναι να μετατρέψετε με κάθε κόστος τη Σητεία σε μπαταρία της Κρήτης, σε μπαταρία της Ελλάδας χωρίς σταγόνα ανταποδοτικότητας; Και είναι τρεις οι ενστάσεις, ή τρεις, για να το πω πιο σωστά, οι απουσίες: Απουσία χωροταξικού σχεδιασμού για ΑΠΕ, απουσία αποθήκευσης, απουσία ενεργειακής δημοκρατίας και δικαιοσύνης σε σημείο τέτοιο που και το Υπουργείο Ενέργειας πι΄έζει την αλλαγή γνωμοδότησης του ΚΑΣ».
Η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ δεν παρέλειψε να ασκήσει δριμεία κριτική κατά της Κυβέρνησης αναφορικά με τους χειρισμούς της απέναντι στις Ενεργειακές Κοινότητες αναφέροντας: «Είδαμε βέβαια τι κάνατε και στις ενεργειακές κοινότητες, αντί να λειτουργούν ως αυτοπαραγωγοί και αυτοκαταναλωτές, τους περιορίζετε σε ένα στενά ελεγχόμενο πλαίσιο όπου τους παραπέμπετε όλους στο πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ, μετατρέποντάς τους απλούς πελάτες των μεγάλων, των δικών σας, των ολίγων. Αυτή η πολιτική δεν εξυπηρετεί το στόχο της ενεργειακής μετάβασης αλλά έναν άνευ προηγουμένου οικονομικό συγκεντρωτισμό που αφήνει εκτός την κοινωνία».
Ειδική αναφορά έκανε στους Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ), επισημαίνοντας την αδυναμία τους να συμμετέχουν ουσιαστικά στην ενεργειακή μετάβαση λόγω των κυβερνητικών περιορισμών. «Κυρία Υπουργέ, το ίδιο κάνατε και με τους ΤΟΕΒ. Λόγω κορεσμού του δικτύου σύμφωνα με παραδοχή του ΔΕΔΔΗΕ, τους έχετε καταστήσει απλούς καταναλωτές εξαρτώμενους από προμηθευτές ενέργειας, στερώντας τους έτσι την ευκαιρία να μειώσουν το κόστος παραγωγής, να στηρίξουν τη βιωσιμότητά τους και να παράσχουν φθηνό αρδευτικό νερό για όλους» ανέφερε η κα Σπυριδάκη.
Τόνισε επίσης την ανάγκη ουσιαστικής ενίσχυσης των ΤΟΕΒ, ώστε να μπορούν να παράγουν ενέργεια και να μην είναι απλοί καταναλωτές. «Σταθείτε επιτέλους υπεύθυνα απέναντι στους πολίτες του Λασιθίου, στον αγροτικό κόσμο του Λασιθίου και απαντήστε μας, θα επιτρέψετε επιτέλους στους ΤΟΕΒ να συμμετάσχουν ουσιαστικά στις ενεργειακές κοινότητες και να αξιοποιήσουν την κατανάλωση; Θα τους επιτρέψετε να παράγουν; Γιατί αυτή είναι και η δομική μας διαφορά. Εμείς θέλουμε τους ΟΤΑ, τους ΤΟΕΒ, τις συλλογικότητες να μπορούν να παράγουν και όχι να είναι καταναλωτές έστω και με ευνοϊκούς όρους σύνδεσης» κατέληξε.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, κα Κατερίνα Σπυριδάκη, κατέθεσε στα πρακτικά το κοινό ψήφισμα της Περιφέρειας Κρήτης, της Μινώας Ενεργειακής Κοινότητας, του ΤΕΕ/ΤΑΚ, του ΓΕΩΤΕΕ/ΤΑΚ και του Εμπορικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ηρακλείου δηλώνοντας: «Η Περιφέρεια Κρήτης, η Μινωας Ενεργειακή Κοινότητα, το ΤΕΕ/ΤΑΚ, το ΓΕΩΤΕΕ/ΤΑΚ, το Εμπορικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ηρακλείου, σας ζητούν ξεκάθαρα ομόφωνα με ψήφισμα, το οποίο καταθέτω στα Πρακτικά, για να ακουστεί επιτέλους και η γνώμη της τοπικής κοινωνίας, να ενισχύσετε τις ενεργειακές κοινότητες ευρείας βάσης, επιτρέποντάς τους τον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό, ώστε να ενταχθούν πραγματικά στην «πράσινη μετάβαση» και να αποσύρετε την παράταση των αδειών αιολικών σταθμών στην Κρήτη και στα νησιά του Αιγαίου. Αντί να περιορίζετε τις τοπικές κοινωνίες σε ρόλο θεατή, ζητούν να διασφαλίζεται ότι ο ηλεκτρικός και αποθηκευτικός χώρος κατανέμεται δίκαια με ποσοστό τουλάχιστον 70% υπέρ των κατοίκων, των μικρών επιχειρήσεων, των τοπικών φορέων».
Επιπλέον, η κα Σπυριδάκη σχολίασε την κατάργηση και ενοποίηση των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) που προωθεί η Κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για μια καθεστωτική ρύθμιση που δεν βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα ούτε σε μελέτες κόστους-οφέλους. «Η Κυβέρνηση εφαρμόζει παντού το ίδιο μοτίβο οριζόντιων και καταχρηστικών αποφάσεων, με τρανταχτό παράδειγμα την κατάργηση των ΦΟΔΣΑ. Αυτή η μεθοδευμένη αποψίλωση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης αφαιρεί αρμοδιότητες και πόρους από τους ΟΤΑ, ενώ μειώνει την επιχορήγηση, οδηγώντας τους σε μη βιώσιμο μοντέλο» υπογράμμισε η κα Σπυριδάκη. Αναφερόμενη σε ανησυχίες που εξέφρασε το ΤΕΕ/ΤΑΚ, σημείωσε ότι η ενοποίηση αυτή δεν θα μειώσει το λειτουργικό κόστος, ούτε θα εξορθολογήσει τα οικονομικά των φορέων, ενώ αγνοεί τις ανάγκες της κάθε τοπικής κοινωνίας.
Η Βουλευτής έκλεισε την ομιλία της υπενθυμίζοντας ότι «η “πράσινη μετάβαση” για να έχει νόημα πρέπει να είναι δίκαιη, δημοκρατική και ουσιαστική και όχι απλά σλόγκαν για εκπομπές και εντυπώσεις». Με την τοποθέτησή της κάλεσε την Κυβέρνηση να διασφαλίσει έναν θεσμικό διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες και να ενισχύσει τις ενεργειακές κοινότητες ευρείας βάσης, για να εξασφαλιστεί η ισότιμη κατανομή των ενεργειακών και οικονομικών οφελών.
