Σε δύο άξονες κινούνται οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης για τα ακίνητα και την τουριστική βιομηχανία, όπως περιγράφονται στο φορολογικό νομοσχέδιο που δόθηκε προς διαβούλευση στις αρχές της εβδομάδος. Βασική επιδίωξη είναι, αφενός, η προστασία του τουριστικού προϊόντος μέσω της αύξησης των εσόδων, μέρος των οποίων θα κατευθυνθεί στους Δήμους για τη βελτίωση των υποδομών, αφετέρου, η αύξηση της προσφοράς κατοικίας, κάτι που ελπίζεται – αν επιτευχθεί – να φέρει μείωση στις τιμές των ενοικίων, οι οποίες βρίσκονται κοντά στα ιστορικά υψηλά τους, σε μια περίοδο που το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών υφίσταται συρρίκνωση λόγω της ακρίβειας.
Το πακέτο περιλαμβάνει τη θέσπιση τέλους ανθεκτικότητας στα τουριστικά καταλύματα, αυστηρότερους περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση και την επιβολή φόρου κρουαζιέρας.
Στο κομμάτι των παρεμβάσεων για την αύξηση της προσφοράς κατοικίας, περιλαμβάνονται φορολογικά κίνητρα και στο υπουργείο Οικονομικών ελπίζουν ότι ένα σημαντικό μέρος των διαμερισμάτων που παραμένουν σήμερα κλειστά θα μπορέσουν να επιστρέψουν στην αγορά, όπως επίσης ότι το ίδιο θα συμβεί με τη θέσπιση κινήτρων για μετατροπή βραχυχρόνιων μισθώσεων σε μακροχρόνιες. Επίσης, επιβάλλονται για ένα έτος αυστηροί περιορισμοί στην επέκταση του Airbnb σε κορεσμένες περιοχές, με τους παραβάτες να καλούνται να πληρώσουν βαρύτατα πρόστιμα, έως και 40.000 ευρώ.
Αυτές οι δράσεις θα συνοδευτούν και από σειρά άλλων παρεμβάσεων προς την ίδια κατεύθυνση, όπως το «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω».
Ας δούμε αναλυτικά τα μέτρα του νέου νομοσχεδίου, όπως κατηγοριοποιούνται στις προαναφερόμενες δράσεις:
1. Τέλος Ανθεκτικότητας Το τέλος ανθεκτικότητας αφορά τις τουριστικές επιχειρήσεις και προβλέπει επιβολή ημερήσιας χρέωσης στα καταλύματα, ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα, και στοχεύει στην υποστήριξη πρωτοβουλιών που θα αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης. Ο υπολογισμός του τέλους διαφέρει ανά κατηγορία καταλύματος και χρονική περίοδο:
Κατά τους μήνες Απρίλιο έως Οκτώβριο:
o Ξενοδοχεία:
§ 1-2 αστέρων: 2 ευρώ
§ 3 αστέρων: 5 ευρώ
§ 4 αστέρων: 10 ευρώ
§ 5 αστέρων: 15 ευρώ
o Ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια και διαμερίσματα: 2 ευρώ
o Ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης: 8 ευρώ
§ Για μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., το τέλος διαμορφώνεται σε 15 ευρώ.
o Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες): 15 ευρώ
o Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες:
§ 8 ευρώ για επιφάνεια κάτω των 80 τ.μ.
§ 15 ευρώ για επιφάνεια άνω των 80 τ.μ.
Κατά τους μήνες Νοέμβριο έως Μάρτιο:
o Ξενοδοχεία:
§ 1-2 αστέρων: 0,5 ευρώ
§ 3 αστέρων: 1,5 ευρώ
§ 4 αστέρων: 3 ευρώ
§ 5 αστέρων: 4 ευρώ
o Ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια και διαμερίσματα: 0,5 ευρώ
o Ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης: 2 ευρώ
§ Για μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., το τέλος διαμορφώνεται στα 4 ευρώ.
o Αυτοεξυπηρετούμενες επαύλεις και τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες:
§ Βίλες: 4 ευρώ
§ Τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες: 2 ευρώ για επιφάνειες κάτω των 80 τ.μ., 4 ευρώ για μεγαλύτερες.
Τα έσοδα από το τέλος ανθεκτικότητας θα διατίθενται για δράσεις πρόληψης και αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές, έργα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και βελτίωση των τουριστικών υποδομών.
2. Τέλος Κρουαζιέρας Στη λογική της στήριξης των τοπικών υποδομών και της διαχείρισης των τουριστικών ροών, θεσπίζεται τέλος κρουαζιέρας, το οποίο απευθύνεται κυρίως στους ξένους επισκέπτες. Το τέλος επιβάλλεται ανά επιβάτη κρουαζιερόπλοιου που αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι και κυμαίνεται από 1 έως 20 ευρώ, ανάλογα με το λιμάνι και την τουριστική περίοδο. Τα έσοδα από το τέλος κρουαζιέρας θα καταλήγουν στους δήμους των λιμένων, στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, και στο Υπουργείο Τουρισμού για έργα βελτίωσης των λιμενικών εγκαταστάσεων και των τουριστικών υποδομών.
3. Περιορισμοί στη Βραχυχρόνια Μίσθωση Για τον έλεγχο της αυξανόμενης ζήτησης στη βραχυχρόνια μίσθωση και την προστασία της διαθεσιμότητας μακροχρόνιας στέγης, το νομοσχέδιο θέτει περιορισμούς σε περιοχές με υψηλή πυκνότητα τουριστικών ακινήτων. Από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2025, αναστέλλεται η εγγραφή νέων ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση στις 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων. Τα ακίνητα στις περιοχές αυτές δεν θα μπορούν να εγγραφούν στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής, ενώ η μη συμμόρφωση με το μέτρο επισύρει υψηλά πρόστιμα:
o Πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος από τη βραχυχρόνια μίσθωση, με ελάχιστο ποσό τις 20.000 ευρώ.
o Σε περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο ανέρχεται στο 100% του εισοδήματος από τη βραχυχρόνια μίσθωση, με ελάχιστο ποσό τις 40.000 ευρώ.
4. Φορολογικά Κίνητρα για Μακροχρόνια Μίσθωση Με στόχο την αύξηση της προσφοράς στέγης για μακροχρόνια μίσθωση, το νομοσχέδιο προβλέπει φορολογικά κίνητρα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που θα προσφέρουν μακροχρόνιες μισθώσεις. Συγκεκριμένα, ιδιοκτήτες που διαθέτουν τα ακίνητά τους για μακροχρόνια μίσθωση θα επωφεληθούν από απαλλαγή φόρου εισοδήματος για τρία χρόνια. Αυτό αφορά κατοικίες:
o Με επιφάνεια έως 120 τ.μ.
o Για τις οποίες θα συναφθεί συμβόλαιο μακροχρόνιας μίσθωσης διάρκειας τουλάχιστον τριών ετών μεταξύ 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και 31ης Δεκεμβρίου 2025.
o Οι κατοικίες αυτές είτε είχαν δηλωθεί ως κενές για τα έτη 2022, 2023, και 2024, είτε διατίθεντο μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά τα ίδια έτη.
Οι νέες ρυθμίσεις αποτελούν μια ολοκληρωμένη στρατηγική που αποσκοπεί στην προώθηση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και την εξασφάλιση προσιτής στέγης για τους μόνιμους κατοίκους.
Οι νέες ρυθμίσεις, σύμφωνα με την κυβέρνηση και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, συνιστούν μία ολοκληρωμένη στρατηγική που αποσκοπεί στην προώθηση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και στην εξασφάλιση προσιτής στέγης για τους μόνιμους κατοίκους. Παράλληλα, η Πολιτεία επιχειρεί να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα από τις αυξανόμενες τουριστικές ροές, διοχετεύοντας τα σε δράσεις που βελτιώνουν τις υποδομές και ενισχύουν την οικονομική ανθεκτικότητα.
