Είναι γεγονός ότι σε κάποιες περιοχές η δακοκτονία δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αλλού πήγε πολύ καλά, αλλά και αλλού ήταν τόση μεγάλη η προσβολή που οι περισσότερες ελιές έπεσαν στη γη. Ρωτήσαμε τον τεχνολόγο γεωπόνο και γεωπόνο φυτοτεχνίας Μανώλη Βιδάλη να μας σχολιάσει το θέμα… τι κατά τη γνώμη του έφταιξε και είχαμε αυτά τα διαφορετικά αποτελέσματα:
«Ξεκινήσαμε καλά!»
«Αν και φέτος η ελαιοπαραγωγή ξεκίνησε με πολύ καλές προδιαγραφές και προσδοκίες, δηλαδή είχαμε αυξημένες ποσότητες σχεδόν σε όλες τις περιοχές του νομού Λασιθίου, δυστυχώς αυτές οι καλές προσδοκίες χάθηκαν πολύ γρήγορα διότι παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση του δάκου. Ενώ λοιπόν ξεκινήσαμε πάρα πολύ καλά, όσον αφορά την περιεκτικότητα σε “γραμμές”, είχαμε και περιπτώσεις με αυξημένη οξύτητα, με συνέπεια να πέφτει και η τιμή. Οι καλές προδιαγραφές περίπου στα μέσα της σεζόν, Νοέμβριο και Δεκέμβριο, χαθήκανε».
«Που οφείλεται αυτό;»
«Ένας από τους λόγους που αυτό συνέβη οφείλεται στην δακοκτονία. Παρόλο που χρησιμοποιήθηκε ένα πάρα πολύ καλό βιολογικό σκεύασμα, δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα σε ολόκληρη την περιοχή μας. Για παράδειγμα στις περιοχές Κριτσά και Κρούστα τα αποτελέσματα ήταν πάρα πολύ καλά, σε αντίθετη με τις περιοχές Λιμνών και Χουμεριάκου που τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά. Το φάρμακο, σας ξαναλέγω, ήταν καλό διότι υπήρχαν περιοχές που δούλεψε και είχε αποτέλεσμα και είναι πολύ σημαντικό γιατί ήταν βιολογικό, πολύ καλύτερο σκεύασμα από τα άλλα συμβατικά φάρμακα».
«Τι έφταιξε λοιπόν και σε άλλες περιοχές το σκεύασμα δούλεψε και σε άλλες όχι;»
«Έχω εντοπίσει διάφορους λόγους και θα σας τους αναφέρω. Θεωρώ ότι επειδή το σκεύασμα είναι παχύρρευστο και δεν διαλύεται πολύ εύκολα χρειάζεται, πριν μπει στην ψεκαστήρα ή στο βυτίο, να γίνεται καλή προδιάλυση για αρκετή ώρα. Έτσι θα γίνει ένα ομοιογενές διάλυμα. Κάποιοι είπαν ότι αυτό δεν χρειάζεται επειδή ο ψεκαστήρας ή το βυτίο έχουν αναδευτήρα. Αυτό δεν ισχύει γιατί όπως σας είπα η διάλυση είναι αρκετά δύσκολη και απαιτείται πάντα μία προδιάλυση».
«Σε μερικές περιπτώσεις εμφανίστηκαν και εγκαύματα σε εξωτερικά φύλλα των ελαιόδεντρων επειδή το σκεύασμα ήταν αδιάλυτο. Τι συνέβη; Το φάρμακο, το καθαρά εντομοκτόνο, λόγω της απευθείας έκθεσης στον ήλιο, πολύ γρήγορα εξατμίστηκε και έμεινε μόνο η πρωτεΐνη η οποία λειτουργούσε σαν προσελκυστικό. Είχαμε το φαινόμενο σαν να ταΐζαμε το δάκο».
«Βεβαίως η σωστή εφαρμογή του φαρμάκου και όλων των δολωματικών φαρμάκων πρέπει να γίνεται στο εσωτερικό της κόμης του δέντρου. Επομένως υποχρεωτικά, αν ο ψεκασμός γίνεται με τρακτέρ, ο χειριστής του θα πρέπει να έχει ένα βοηθό πεζοπόρο ο όποιος θα πηγαίνει με τον μπεκ και θα ρίχνει τη δόση του σκευάσματος που απαιτείται στη μέση της κόμης του δέντρου. Δεν νοείται οδηγός τρακτέρ να έχει υπό μάλης το μπεκ και να περνά να ψεκάζει».
«Οι δακοπαγίδες να τοποθετούνται νωρίς και με GPS»
«Ένας άλλος λόγος που τα τελευταία χρόνια δεν πηγαίνει καλά η δακοκτονία είναι ότι ο κανονισμός της δακοκτονίας είναι απαρχαιωμένος, με πολύ μικρές βελτιώσεις. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι τα ελαιόδεντρα έχουν αυξηθεί πάρα πολύ, οπότε με παλαιότερες μεθόδους δεν μπορεί να καλυφθεί η δακοκτονία. Ο κανονισμός πρέπει να γίνει πιο σύγχρονος».
«Θα προτείνω οι δακοπαγίδες να τοποθετούνται πολύ πιο νωρίς από ό,τι τώρα. Από τη στιγμή που κρεμάμε την παγίδα και την επόμενη μέρα αυτή έχει μέσα δάκο σημαίνει ότι αποτύχαμε. Έπρεπε να είχαμε πάει πιο νωρίς να παρέμβουμε».
«Επίσης προτείνω η κάθε παγίδα να σημειώνεται με GPS ώστε η Υπηρεσία να γνωρίζει, να εντοπίζει και να ελέγχει τη θέση της. Έτσι, όταν υπάρχει ένδειξη, θα ενημερώνεται αυτόματα και η υπηρεσία, μέσω Google Maps, ώστε να εντοπίζονται άμεσα τα σημεία που υπάρχει πρόβλημα δάκου. Με τον τρόπο αυτό ελέγχεται η θέση της παγίδας και βεβαίως ελέγχεται και αν γίνεται κανονικά οι αλλαγές, η σωστή διαχείριση των παγίδων και οι άλλες υποχρεώσεις του παγιδοθέτη».
«Να παρεμβαίνουμε άμεσα, κατά προτεραιότητα και εντοπισμένα»
«Ο δάκος μπορεί να είναι οπουδήποτε. Υπάρχει περίπτωση μία αρχική κηλίδα δάκου να είναι σε τις 3 περιοχές. Σε αυτές τις τρεις περιοχές θα πρέπει κατά προτεραιότητα και εντοπισμένα να παρέμβουμε. Διότι αν πιάσουμε το δάκο στα πρώιμα στάδια τότε τον ελέγχουμε. Αν ξεφύγει δεν ελέγχεται πλέον ότι και να κάνουμε. Οι παγίδες μας έχουν δείξει που είναι το πρόβλημα και εκεί επεμβαίνουμε κατά προτεραιότητα και άμεσα».
«Θα πρότεινα επίσης μελλοντικά να γίνονται οι ψεκασμοί με drones τα οποία έχουν δύο καλά στοιχεία. Μπορεί να κινηθούν εύκολα αλλά και σύντομα, στα σημεία που έχει εντοπιστεί ο δάκος ακόμα και αν αυτά είναι δύσβατα».
Να επισημάνω ακόμα ότι αν γίνουν ψεκασμοί καλύψεως, δηλαδή ψεκασμού όλου του δέντρου με συμβατικά φάρμακα, θα πρέπει να τηρηθούν οι προδιαγραφές και οι ημερομηνίες που πρέπει να περάσουν μετά την επέμβαση. Διαφορετικά το αποτέλεσμα θα είναι, όπως συνέβη, να έχουμε δύο επιστροφές φορτίων ελαιολάδου από την Ιταλία γιατί είχαν αυξημένες περιεκτικότητες σε φυτοφάρμακα. Βεβαίως οι ψεκασμοί καλύψεως απαγορεύονται σε περιοχές ΠΟΠ και NATURA.
Θέλω να σας αναφέρω ότι ο νομός Λασιθίου έχει τα προσόντα και την δυνατότητα να γίνει περιοχή παραγωγής βιολογικού ελαιολάδου όπως και του ελαιολάδου με ισχυρισμό υγείας. Έτσι θα έχουμε ένα ανταγωνιστικό λάδι στον μεγάλο κυκεώνα των παραγωγών λαδιού από σήμερα υπάρχουν σε όλο τον κόσμο» ήταν η ενδιαφέρουσα ενημέρωση από τον γεωπόνο κ. Μανώλη Βιδάλη.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ