Άρθρο του Μανώλη Μενεγάκη που δημοσιεύτηκε στην ΑΝΑΤΟΛΗ
Ζούμε σε μια εποχή με ποικίλους φόβους. Σταδιακά τα τελευταία δέκα και παραπάνω κρίσιμα χρόνια ισχυρές αμφιβολίες για το αύριο άρχισαν να εισέρχονται στην ζωή μας και να την καθορίζουν, για μια «κανονικότητα» που δεν φαίνεται να επιστρέφει. Η πρόσφατη υγειονομική κρίση έχει προσθέσει έναν φόβο για τις συνθήκες διαβίωσης, την υγεία, ιδιωτική και δημόσια και όλα τούτα επηρεάζουν την καθημερινή ζωή.
Σε αυτή την δύσκολη κατάσταση χρειαζόμαστε την ελπίδα για να υπερβούμε τον φόβο. Πέρα από την πνευματική διάσταση της ελπίδας, αυτό που ανθρωπίνως μας αναλογεί είναι να αλλάξουμε προτεραιότητες και να ζητάμε από το κράτος εκτός από την σημαντική συνδρομή του στους οικονομικά πληττόμενους, να διευκολύνει την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, στοχεύοντας σε μια μεγαλύτερη αυτάρκεια και αξιοπρέπεια της χώρας. Και όσον αφορά στην καθημερινότητά μας, η τοπική αυτοδιοίκηση είναι αυτή που χρειάζεται να δημιουργήσει συνθήκες για να ευνοηθούν όλα όσα θα δώσουν προοπτική παραγωγής και δημιουργίας και θα απαλύνουν τον φόβο για το αύριο.
Σε έναν δήμο όπως αυτόν του Αγίου Νικολάου, τα φυσικά μεγέθη και το κλίμα του δημιουργούν μια καλή βάση για ποιοτική ζωή. Από εκεί και πέρα το ζητούμενο είναι πρακτικά το εξής: Η ποιότητα ζωής που σου προσφέρει ο τόπος μας συνολικά ως φύση, υποδομές, υπηρεσίες και οι ευκαιρίες για εργασία, παραγωγή, δημιουργία, επενδύσεις, ανθρώπινες και πολιτιστικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται να είναι ικανή να σε κρατήσει εδώ. Ειδικά οι επαρκείς και ικανοποιητικά αμειβόμενες θέσεις εργασίας ή οι επαγγελματικές ευκαιρίες και επενδύσεις είναι σημαντικός παράγοντας για τον σκοπό αυτό. Αν η αντίληψή μας έχει τέτοια κατεύθυνση, νομίζω ότι ο δήμος μπορεί να δυναμώσει, να αυξηθεί το ενδιαφέρον των συμπολιτών για τα τοπικά θέματα, να υπάρξει ποιοτική και αριθμητική αύξηση του πληθυσμού η οποία είναι απαραίτητη για να έχουμε πολιτική ισχύ ως περιοχή.
Ένα από όσα θα μας έφερνε πιο κοντά σε αυτό είναι να θέσουμε ως προτεραιότητα την βελτίωση της ζωής στις πόλεις, τα χωριά και τους οικισμούς του δήμου. Διαβάζω και πληροφορούμαι για διαφόρους δήμους στην Ελλάδα της περιφέρειας που έχουν πετύχει μικρά θαύματα σε αυτόν τον τομέα, όπως οι δήμοι Τρικκαίων (Τρίκαλα), Καλαμάτας, κ.α. αλλά και διάφορους δήμους της Αττικής (π.χ. δήμος Γλυφάδας). Η βελτίωση αφορά τους κατοίκους, τις νέες οικογένειες με παιδιά, τους ηλικιωμένους, τους επισκέπτες, τους επαγγελματίες, τους επενδυτές, όλους.
Αυτονόητο είναι ότι για την βελτίωση αυτή χρειαζόμαστε πρωτογενώς κάθε είδους υποδομές με την μέριμνα του δήμου και με την συνεργασία του κράτους όπου εμπλέκεται (στα περισσότερα θέματα). Στο παρελθόν έχουν γίνει πολλά και σημαντικά με πρωτοβουλία των δημοτικών αρχών και εξακολουθούν και σήμερα να γίνονται θετικές παρεμβάσεις. Παρ’ όλα αυτά χρειαζόμαστε αρκετές νέες υποδομές και πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης των παλαιοτέρων:
1) Αστικές, τεχνικές, κτηριακές υποδομές. Όπως συμβαίνει σε ανάλογους σε μέγεθος δήμους στην Ελλάδα έτσι και στον δήμο μας χρειαζόμαστε πεζοδρόμια, πάρκα, χώρους πρασίνου-αναψυχής, βελτίωση/ επέκταση/ ασφαλτόστρωση οδοποιίας στις πόλεις και τους οικισμούς με σχεδιασμό και προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση παραγωγικών δραστηριοτήτων αλλά και για την παραθεριστική κατοικία και τις ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, οργάνωση καθαριότητας (και με στοχευμένη ιδιωτική ανάθεση όπου δεν καλύπτει επαρκώς η δημοτική υπηρεσία), αναπλάσεις στο παραλιακό μέτωπο, σχολική στέγη με μόνιμες και σύγχρονες υποδομές.
Εμείς ακόμα χρειαζόμαστε ενίσχυση των νοσοκομείων του δήμου, χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων, κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση, εκτεταμένες πεζοδρομήσεις στα αστικά κέντρα, βελτιώσεις σε περιοχές που καλλιεργούνται (αγροτική οδοποιία, αρδευτικά), βελτίωση και δημιουργία αθλητικών εγκαταστάσεων για να βοηθηθεί και η διεκδίκηση για τον Άγιο Νικόλαο της νέας σχολής Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Μεσογειακού Πανεπιστημίου, υποδομή μετακίνησης φοιτητών από και προς τις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις, ανοιχτό θέατρο, πολιτιστικούς χώρους. Με μέριμνα καλαισθησίας. Για να μπορούν να γίνουν τα περισσότερα από αυτά χρειάζεται εκτός από χρηματοδότηση να προχωρήσουν δυναμικά οι επεκτάσεις σχεδίων πόλεων και τα σχέδια οικισμών για να μπορέσει μέσα από την ρυμοτόμηση και τον υπόλοιπο σχεδιασμό κάθε οικισμού να υλοποιηθούν οι συγκεκριμένες υποδομές. Επίσης να κλείσουν οι εκκρεμότητες των παλιών σχεδίων πόλεων όπου υπάρχουν (π.χ. αποζημιώσεις ιδιωτών, υλοποιήσεις προβλεπομένων έργων π.χ. δρόμων, γεφυρών κά.).
2) Κοινωνικές υποδομές, οι οποίες να καλύπτουν εμμέσως ή και με τη μορφή έκτακτου βοηθήματος την απώλεια εισοδήματος που έχει προκύψει σε πολλούς ανθρώπους λόγω των διαφόρων κρίσεων.
Κάποιες από αυτές είναι:
α) Η ενεργοποίηση των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) ούτως ώστε οι ωφελούμενοι με χρηματοδότηση (με voucher) γονείς να μπορούν να απασχολήσουν δημιουργικά τα παιδιά τους όπως για παράδειγμα κάνει με επιτυχία ο δήμος Τρικκαίων.
β) Αυτό που κάνει ο δήμος Σπάρτης για οικονομικά αδύναμους μαθητές Γυμνασίου-Λυκείου με διοργάνωση φροντιστηριακών μαθημάτων, επίσης ο δήμος Τρικκαίων, ο οποίος συνεργάζεται με ιδιωτικές σχολές χορού και μουσικής, για δωρεάν μαθήματα σε ανάλογους μαθητές ή αυτό που υλοποιεί ο δήμος Γλυφάδας σε συνεργασία με φορείς που προμηθεύεται σχολικό υλικό για μαθητές με αδυναμία. Ή ο δήμος Καρύστου όπου παρείχε δωρεάν τάμπλετς, πρόσβαση στο διαδίκτυο και δωρεάν εκτυπώσεις σε οικονομικά αδύναμους μαθητές για τηλε-εκπαίδευση (μάλιστα η δαπάνη της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας καλύφθηκε και από τις μισθοδοσίες του δημάρχου και των αντιδημάρχων).
γ) Αυτό που έκανε ο δήμος Καλαμαριάς για τις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, όπου αποφασίστηκε δωρεάν ιατρικός έλεγχος στα παιδιά τους, προκειμένου να χορηγηθεί ιατρική βεβαίωση για την συμμετοχή τους σε αθλητικές δραστηριότητες. Επίσης, η μείωση ή απαλλαγή δημοτικών τελών σε τρίτεκνους/ πολύτεκνους και άλλους με ενδελεχή οικονομικοτεχνική προετοιμασία ώστε να εγκρίνονται από την κρατική διοίκηση, όπως έκανε π.χ. ο δήμος Γλυφάδας.
δ) Η ίδρυση «Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης» για υποστήριξη με έκτακτα βοηθήματα σε ευπαθείς ομάδες και τριτέκνους/ πολυτέκνους με πόρους από χρηματικές δωρεές από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, επίσης από κοινωνικές, φιλανθρωπικές, πολιτιστικές εκδηλώσεις κλπ, όπως έκανε ο δήμος Ρόδου.
ε) Η δημιουργία Κέντρου Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων για βοήθεια και σίτιση σε απόρους ή μοναχικούς ηλικιωμένους, όπως έκανε ο δήμος Τρικκαίων. Σε αυτό θα μπορούσε να συμβάλλει και υποστηριχθεί από τον δήμο η τοπική Εκκλησία με διασύνδεση και συνεργασία με τις δικές της δομές (Μητροπολιτικά ή Ενοριακά γηροκομεία και κέντρα κοινωνικής διακονίας). Επίσης «κοινωνική κουζίνα», όπως κάνει ο δήμος Σερρών.
ζ) Η υποστήριξη ακόμα και με κτηριακές υποδομές των οργανισμών πρόληψης εξαρτήσεων και ουσιών, όπως το ΚΕΘΕΑ, ιδίως για το καλό των νέων.
3) Ψηφιακές υποδομές για επιτάχυνση διαδικασιών, μείωση γραφειοκρατίας και για καλύτερη εξυπηρέτηση όλων. Όπως π.χ. ο πρωτοπόρος δήμος Τρικκαίων αλλά και πρόσφατα ο δήμος Αθηναίων ο οποίος με ψηφιακή πλατφόρμα δίνει δυνατότητα ραντεβού για εκατοντάδες διαδικασίες αρμοδιότητας του δήμου. Επίσης, η ενεργειακή αναβάθμιση-αυτοματοποίηση του συστήματος ηλεκτροφωτισμού κοινοχρήστων χώρων, όπως στους δήμους Λέρου, Τρικκάιων κά.. για εξοικονόμηση ενέργειας. Ή η δημιουργία ψηφιακής εφαρμογής ώστε ο πολίτης να ενημερώνει άμεσα τον δήμο για αναγκαίες παρεμβάσεις σε γειτονιές, για την αποκατάσταση βλαβών κ.ά. όπως συμβαίνει στον δήμο Ηρακλείου.
Αυτές είναι μερικές σκέψεις, αλλά και ορισμένες εφαρμοσμένες πρακτικές που φαίνεται να έχουν θετικό αποτέλεσμα σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για να διαμορφωθεί στον τόπο μας μία κοινή αντίληψη μεταξύ των πολιτών, της δημοτικής αρχής και των κρατικών παραγόντων για έναν παραγωγικό σύγχρονο δήμο στον οποίο θέλεις να ζεις.
ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΕΝΕΓΑΚΗΣ
* Ο Μανώλης Μενεγάκης είναι δικηγόρος και κατοικεί με την οικογένειά του στον Άγιο Νικόλαο.
