Πριν από λίγες ημέρες με πήραν τηλέφωνο από ξενοδοχείο της περιοχής μας. Πελάτες ρωτούσαν πώς μπορούν να επισκεφθούν τα Λενικά και το αρχαίο Αφροδίσιο ιερό. Προσπάθησα να δώσω κάποιες οδηγίες αλλά… πώς θα μπορούσα να γίνω κατανοητός όταν δεν υπάρχει κανονική προσπέλαση στον αρχαιολογικό χώρο, ούτε ενημερωτικές πινακίδες.
Ο χώρος είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός, αλλά η πρόσβαση, μέσα από χωράφια, είναι δύσκολη γιατί δεν έχει γίνει ακόμα η απαλλοτρίωσή τους!
Το Αφροδίσιο ιερό βρίσκεται στα σύνορα των αρχαίων πόλεων – κρατών Λατούς και Ολούντος. Το ιερό χρονολογείται στον 10ο π.Χ. αιώνα. Στην ίδια θέση ιδρύθηκε τον 2ο π.Χ. αιώνα μεγάλος δίκλιτος ναός του Άρεως και της Αφροδίτης. Ο ναός, όπως αναφέρεται στις επιγραφές, βρίσκεται στη θέση Δέρα των Λενικών, ακριβώς στα όρια των πόλεων – κρατών Λατώ και Ολούς. Τον διεκδικούσαν και οι δυο πόλεις και γι’ αυτό μάλωσαν σε ποια ανήκε. Κλήθηκαν διαιτητές, Κνώσιοι, Ρωμαίοι, Μιλήσιοι και η τελική απόφαση ήταν το ιερό να δοθεί στη Λατώ.
Στις ανασκαφές του ναού βρέθηκαν επτά επιγραφές. Μία εξ αυτών αναφέρει:
ΑΓΑΘΑΙ ΤΥΧΑΙ. ΕΠΙ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΚOΣΜΙΟΝΤΩΝ Η ΠΟΛΙΣ ΟΛΟΥΝΤΟΣ ΤΩΝ ΝΑΩΝ ΕΠΩΙΚΟΔΟΜΗΣΕ ΤΟ ΥΨΟΣ ΑΧΡΙ ΕΠΙ ΤΑΝ ΟΡΟΦΑΝ ΑΘΜΟΣ ΔΕΚΑ ΚΑΙ ΔΥΟ ΚΑΙ ΤΑΝ ΠΑΣΤΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑΣ ΟΡΟΦΑΣ ΕΠΕΘΗΚΕ ΚΑΙ ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΕΡΑΜΟΝ ΚΑΙ ΕΚΤΑΝΩΣΕ ΤΟΣ ΝΑΟΣ ΕΚΟΣΜΙΟΝ ΔΕ ΧΑΡΙΣΘΕΝΗΣ ΚΟΤΙΛΙΟ.
Μια άλλη επιγραφή αποτελείται από πάρα πολλούς στίχους και είναι ολόκληρο το ιστορικό κείμενο της διαμάχης Ολουντίων και Λατίων για την κατοχή του ιερού ναού των Λενικών. Με την διαιτησία η διαφορά λύθηκε. Οι Λάτιοι πήραν το ναό και οι Ολούντιοι πήραν, ως αντάλλαγμα, ένα πλοίο με όλα του τα εμπορεύματα, το οποίο είχε προσαράξει στην περιοχή και διεκδικούνταν και αυτό από τις δύο πόλεις.
ΛΕΩΝ.Κ.