Πρόσφατα είχαμε αναφερθεί στον Ξεροπόταμο του Αγίου Νικολάου, που η κοίτη του δεν ήταν εκεί που σήμερα την βλέπουμε. Στη σημερινή κοίτη έχουν βρεθεί αρκετοί τάφοι της Ρωμαϊκής περιόδου. Άρα, ο Ξεροπόταμός μας, από πού περνούσε πριν από 2000 χρόνια, πριν καταλήξει στη θάλασσα;
* Μια απάντηση μας δίνει η επίτιμη αρχαιολόγος κ. Βίλη Αποστολάκου, ότι «πριν από 20 περίπου χρόνια είχαμε ζητήσει από ερευνητές του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, του Μετσόβιου και του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου να εντοπίσουν την αρχαία κοίτη του ξεροπόταμου, αφού ήμασταν πεπεισμένοι ότι τουλάχιστον σε ένα τμήμα του δεν συνέπιπτε με τη σημερινή. Πράγματι έγινε επιφανειακή έρευνα αλλά και δειγματοληψία σε σημεία που υποδείξαμε μαζί με τον συντηρητή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αλέξανδρο Νικάκη. Για τη διευκόλυνσή τους υποδείξαμε, επίσης, τους χώρους των ανασκαφικών ερευνών του Κώστα Δαβάρα και της γράφουσας και δώσαμε τα στοιχεία που ενδιέφεραν. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν το 2008 και το 2016. Στο σχετικό χάρτη σημειώνεται με διακεκομμένη γραμμή, νοτιοδυτικά της σημερινής, η πιθανή κοίτη του ποταμού από την προϊστορική εποχή (γύρω στο 3300 π.Χ.) μέχρι το 950-1000 μ.Χ. Από τότε άρχισε η μετακίνηση προς τα βορειοανατολικά και από τα μέσα του 15ου αιώνα μ. Χ. περίπου παραμένει στην τωρινή».
* Επισκέφθηκα, μαζί με τον Αλέξανδρο Νικάκη, το σημείο του Ξεροπόταμου, δίπλα από τον παιδικό σταθμό της Αμμούδας, όπου το ποτάμι κάνει μια ελαφρά κλίση προς τα αριστερά και που θεωρείται ότι, από εκεί και κάτω, άλλαξε η κοίτη του ποταμού και μετακινήθηκε προς τα βορειοανατολικά. Άρα τάφοι ρωμαϊκής περιόδου -που ο Νικάκης τους υπολογίζει σε περισσότερους από 1.200(!) στα όρια του σημερινού Αγίου Νικολάου- υπήρχαν δεξιά και αριστερά της παλιάς κοίτης του ποταμού και όχι μόνο.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΏΝΤΖΑΣ