Ενδιαφέρουσα η κοινή Ερώτηση τριών βουλευτών του ΠΑΣΟΚ – μεταξύ αυτών και της λασιθιώτισσας βουλευτίνας Κατερίνας Σπυριδάκη – προς την υπουργό Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη που αφορά την απειλή καταστροφής του σπάνιου ψηφιδωτού στο δάπεδο της πρωτοχριστιανικής βασιλικής, στον Πόρο Ελούντας. Όχι με ευθύνη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου – να το διευκρινίσουμε. Μελέτη υπάρχει, αλλά το υπουργείο… αγρόν ηγόρασε!
Ενδιαφέρουσα από πολλές πλευρές. Πέραν από το βασικό και επείγον ζήτημα που θέτουν για το θησαυρό που αφημένος στην τύχη του απειλείται με καταστροφή, αφού είναι εκτεθειμένο, ασυντήρητο και απροστάτευτο, θέτει και ένα, ακόμη πιο ενδιαφέρον ζήτημα.
Οι βουλευτίνες επικαλούνται και το «διεθνή αντίκτυπο» της αμέλειας του ΥΠ.ΠΟ. για το συγκεκριμένο, το οποίο βρίσκεται «σε περιοχή που εντάσσεται στη «buffer zone» (ζώνη επιρροής) της Σπιναλόγκας, για την οποία η Ελλάδα διεκδικεί την ένταξη στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO».
Και ερωτούν, μεταξύ άλλων, «Ποιά μέριμνα λαμβάνεται ώστε η κατάσταση αυτού του μνημείου να παρουσιάζεται διαφανώς στο πλαίσιο διεθνών αξιολογήσεων (π.χ. UNESCO, ICOMOS), εφόσον ανήκει σε ζώνη επιρροής της Σπιναλόγκας».
Η ερώτηση βέβαια αφορά το πρωτοχριστιανικό ψηφιδωτό. Αλλά εγείρει και το μείζον, που είναι η ένταξη της Σπιναλόγκας στον Κατάλογο της UNESCO. Θα με εξέπληττε μια σαφής αναφορά της κ. Μενδώνη για το θέμα, το οποίο έχει «θάψει» η ίδια, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει εξηγήσει τους πραγματικούς λόγους. Ή μάλλον, οι πραγματικοί λόγοι διαχύθηκαν ως ψίθυρος, δείχνοντας παρέμβαση ισχυρών πολιτικών και οικονομικών «δακτύλων»…
Προκειμένου δε να απαλλαγεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου από την βάσανο να δίνει απαντήσεις σε ενοχλητικές ερωτήσεις, εφηύρε τη δήθεν συμπερίληψη του μοναδικού αυτού μνημείου της χώρας μας, σε «συλλογική εγγραφή ενετικών οχυρωματικών έργων» σε κάποιον «κατάλογο». Από κει και μετά σιωπή… Ουδείς ερωτά, ουδείς ασχολείται. Εξ άλλου, αυτός ήταν και ο σκοπός! Αντί της Σπιναλόγκας το υπουργείο πρόταξε την σύσταση φακέλου πρότασης για σειριακή εγγραφή των μινωικών ανακτόρων της Κρήτης στον Κατάλογο της UNESCO… Πρόταση που ως γνωστόν πάσχει από πολλές πλευρές και είναι αμφίβολο αν θα τελεσφορήσει. Μακάρι να επιτευχθεί ο στόχος αυτός και να πάρουν σειρά και άλλα μοναδικά μνημεία της Κρήτης, που έχει ένα τεράστιο υλικό και άυλο πολιτισμό να επιδείξει, να αναδείξει, να προστατεύσει.
Ρωτούμε και μεις από την πλευρά μας, λοιπόν: Υπάρχει εν ισχύ βούληση του ΥΠ.ΠΟ. για ένταξη της Σπιναλόγκας στην UNESCO; Γίνονται ενέργειες γι’ αυτό;
Η δημοτική αρχή Αγίου Νικολάου, έχει κάνει κάποια συγκεκριμένη ενέργεια για το θέμα; Εξ άλλου, οι δεσμεύσεις για το θέμα αυτό όχι μόνο του πλειοψηφούντος δημοτικού συνδυασμού αλλά και της αντιπολίτευσης ήταν ρητές, υπέρ της συνέχισης της προσπάθειας της αυτοτελούς – και όχι συλλογικής – εγγραφής του μνημείου στον Κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτικής κληρονομιάς της UNESCO!
Θα επαναφέρουν το θέμα προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο για να σχεδιαστεί η στρατηγική διεκδίκησης του στόχου αυτού; Εκτός και αν έχει αλλάξει ο στόχος. Αλλά και στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να εξηγηθεί το γιατί.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ