Αιολικά Πάρκα, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Πολιτική Βούληση.
Ρεαλισμός, Άλμα Λογικής και αειφορία.
ΑΣΠΗΕ 55MW στις τ.κ. Χανδρά, Αρμένων, Περβολακίων, Αγίας Τριάδας
Στο δημόσιο λόγο, οι εκπρόσωποι της κοινωνίας στα συλλογικά όργανα οφείλουν στους εκλέκτορες τους να παρουσιάζουν την πλήρη εικόνα των συνθηκών που καλούνται να διαχειριστούν, όπως αυτές παρουσιάζονται κάθε φορά. Είναι χρέος όλων, συμπολιτευόμενων και αντιπολιτευόμενων να ενημερώνουν την κοινωνία και να μην την παρασέρνουν σε αποφάσεις ή να μην της επιβάλλουν αποφάσεις. Αδήριτη ανάγκη είναι οι ίδιοι οι αιρετοί να γνωρίζουν σε βάθος τα θέματα για τα οποία καλούνται να αποφασίσουν.
Το τελευταίο διάστημα έχουμε γίνει μάρτυρες ενός έντονου διαλόγου που μεταφέρθηκε δύο φορές στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου της Σητείας σχετικά με την γνωμοδότηση για την ΜΠΕ του αιολικού πάρκου ισχύος 55MW που έχει χωροθετηθεί στις τ.κ. Αρμένων, Χανδρά, Απιδίων και Περβολακίων. Υπήρξαν θυελλώδεις αντεγκλήσεις, έντονες αντιρρήσεις και συζητήσεις για το παραπάνω θέμα.
Εμείς που εκπροσωπούμε τους συμπολίτες μας οφείλουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μία σειρά ώστε η όποια απόφαση να συνοδεύεται από επιχειρήματα, από τεκμηριωμένες προσεγγίσεις με γνώμονα πάντα την αειφορία, την βιωσιμότητα και την βούλιση, όχι μόνο την δική μας, αλλά και των συμπολιτών μας που μας έστειλαν στα έδρανα των συλλογικών οργάνων.
Πρέπει να διαχωρίσουμε και να εξηγήσουμε τις έννοιες ΜΠΕ, ανταποδοτικά οφέλη και προσωπική-πολιτική άποψη.
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) αναφέρεται στο αν η εγκατάσταση εναρμονίζεται με το περιβάλλον, αν το επιβαρύνει, αν το διαφυλάττει, αν το αλλοιώνει ή όχι.
Η έννοια των ανταποδοτικών όπως έχει θεσπιστεί από τον ν.3468/2006 εδράζεται, στην σύμφωνα με την μέχρι τότε δυνητική επιβάρυνση των τοπικών κοινοτήτων όπου είναι εγκατεστημένες οι ΑΠΕ με ιδιαίτερη έμφαση στην απόδοση του 80% του εσόδου με την μορφή δράσεων συμβατών με την περιβαλλοντική αναβάθμιση. Άρα, αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα πως υπάρχει μια σχετική επιβάρυνση ετήσια τουλάχιστον 3% όσο και το ανταποδοτικό όφελος στις περιοχές αυτές, όταν και μόνο όταν το έργο είναι εναρμονισμένο με την ΜΠΕ που με την σειρά της συντάσσεται με την κείμενη νομοθεσία και ακολουθεί τις ευρωπαϊκές οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος.
Εκτός από τα παραπάνω, οφείλουμε να αναφερθούμε, να συνυπολογίζουμε, να αξιολογήσουμε και να συναποφασίσουμε εάν επιθυμούμε την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, εάν συμφωνούμε με την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, εάν προσδοκούμε την ενεργειακή αυτονομία, εάν θέλουμε ως Έλληνες πολίτες την γεωπολιτική και γεωστρατηγική αναβάθμιση της χώρας και της Κρήτης, καθιστώντας την ενεργειακό κόμβο.
Θεωρώ πως η πλειοψηφία των συμπολιτών μας θα συμφωνήσει με τα παραπάνω, όπως θεωρώ πως θα συμφωνήσει πως θα πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένος χωροταξικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ, χωρίς προχειρότητες και βιαστικές κινήσεις. Το δεδομένο του υψηλού και ποιοτικού αιολικού δυναμικού της ανατολικής Κρήτης είναι γνωστό και αποδεικνύεται από την ήδη εγκατεστημένη ισχύ μόνο στον δήμο Σητείας σχεδόν του 50% της ενέργειας που παράγεται από Αιολικά Πάρκα. Το γεγονός αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει όμως το μοναδικό κριτήριο για την προσέλκυση τόσων εγκαταστάσεων.
Μιας και μιλάμε για ανταποδοτικά, στην ελεύθερη οικονομία ισχύει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης. Στην περίπτωση μας η ζήτηση είναι από ότι φαίνεται και από τους χάρτες της ΡΑΕ υψηλή. Η προσφορά, όπως φαίνεται από την βούληση των κατοίκων είναι περιορισμένη, γεγονός που σημαίνει πως η κάθε εγκατάσταση πρέπει να πληρώσει αδρά.
Σχετικά με το 3% των ανταποδοτικών που επιμερίζονται σε 1,7% στον δήμο, 1% στα οικιακά τιμολόγια και 0,3% στο πράσινο ταμείο είναι σαφώς λίγα. Το συγκεκριμένο έργο σύμφωνα με την μελέτη του θα παράγει ρεύμα αξίας 13.000.000 ευρώ ετησίως, η δαπάνη εγκατάστασης του (επένδυση) θα ανέλθει στα 70εκ ευρώ περίπου(1,2 εκ /εγκατεστημένη Μεγαβατώρα). Χρόνος απόσβεσης ;ίσως 5-7 έτη με άδεια για 25 έτη, και 18-20 έτη μόνο κέρδος.
Ο δήμος Σητείας αναφέρει πως εξασφάλισε ανταποδοτικά πέρα του 3% σε επαφή με την εταιρία. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση θεωρώ πως είναι λίγα, αλλά τελικά δεν νομοθετούμε εμείς, απλά γνωμοδοτούμε και διαπραγματευόμαστε. Θεωρώ πως το σωστό ποσοστό πρέπει να είναι 9-11% από τα έσοδα προ φόρων, η εξασφάλιση δωρεάν δημοτικού φωτισμού (ΦΟΠ) στις κοινότητες αυτές και ίσως μια σειρά άλλων παροχών που θα προέκυπταν με συλλογική διαπραγμάτευση, όπως ενεργειακές κοινότητες με χρηματοδότηση των ίδιων των εταιριών, κ.α.
Η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας επισήμανε στην άποψη της σημεία που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής, όπως το διευρυμένο υπό διάνοιξη 18,1 km νέο οδικό δίκτυο, την άμεση γειτνίαση με περιοχή natura ΕΖΔ «Μονή Καψά-Φαράγγι Καψά» κωδ.GR320004, την χωροθέτηση εντός Καταφυγίου Άγριας Ζωής καθώς και το καθεστώς προστασίας των όρνιων όπως ορίζεται από σχετικό και πρόσφατο ΦΕΚ 366Β09-08-2021, όπου παρά την αναφορά στην ΜΕΟΑ που κατατέθηκε δεν αναφέρετε τίποτα σχετικό, καθώς και την εγκατάσταση μιας εκ των ανεμογεννητριών σε θέση όπου φύετε στενοενδημικό φυτό.
Εν κατακλείδι, θεωρώ αδιαπραγμάτευτη τη συνέχεια λόγων και έργων, με δεδομένο πως κατά την θητεία μου ως Αντιδήμαρχος Σητείας κατά 6 συναπτά έτη, ως πολιτικός προϊστάμενος του Φορέα που εισηγήθηκε και κατέκτησε την ένταξη της περιοχής της Σητείας στο Δίκτυο των Γεωπάρκων, συμμετείχα σε συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου και διατήρησα σταθερά αρνητική θέση στις ΜΠΕ για έργα ΑΠΕ.
Ο κυρίως προβληματισμός μου ήταν πάντα η χωρίς περιορισμούς χωροθέτηση παρά την ανάγκη για επιπλέον ενέργεια, την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την ενεργειακή αυτονομία της χώρας.
Εκτός βέβαια από τα παραπάνω, η βούληση του δημοτικού συμβουλίου και η άποψη των πολιτών δημιουργεί προβληματισμό. Παρατηρήσαμε την νεφελώδης συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σητείας όπου αν αθροίσουμε τα όχι, τα λευκά και τα παρόν, σε συνδυασμό με τις παραιτήσεις και την εναντίωση του κόσμου σε αυτό το έργο, μάλλον δεν είναι ξεκάθαρο τι θέλει η κοινωνία και τι εκφράστηκε δια της ψηφοφορίας.
Σήμερα γνωμοδοτούμε για την ΜΠΕ και όχι για το αν θέλουμε ή όχι ΑΠΕ. Σήμερα γνωμοδοτούμε αν αλλοιώνεται το περιβάλλον και όχι αν θέλουμε ΑΠΕ. Εξ’αλλου στην ίδια λογική εδράζετο και η τότε αρνητική μου ψήφος για την ΜΠΕ του υβριδικού Αμαριου-Σητείας όπου τα ανταποδοτικά ήταν υπερ-πολλαπλάσια (3% + 1,2 εκ ευρώ εγγυημένα από τον ΟΑΚ).
Συνοψίζοντας τα παραπάνω δεν μπορώ παρά να καταψηφίσω την ΜΠΕ για το συγκεκριμένο έργο.
Λεωνίδας Τερζής
Αντιπεριφερειάρχης Αθλητισμού Κρήτης
Μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Κρήτης
