Γεμάτη συναίσθημα ήταν η τελετή βράβευσης των επαγγελματιών ψαράδων της Ελούντας που πρωταγωνίστησαν στον εντοπισμό και στην ταυτοποίηση του εισβολικού είδους του μπλε καβουριού στον Κόλπο της Ελούντας, καθώς και στην συστηματική αλίευσή του στη θαλάσσια περιοχή του Κόλπου Ελούντας. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην παραλιακή ταβέρνα του ξενοδοχείου «Domes of Elounda». Η δε γαστρονομική εμπειρία κέρδισε τις εντυπώσεις όλων, αναγνωρίζοντας την πολύτιμη συμβολή των στελεχών της εξαίσιας Κουζίνας του ξενοδοχείου. Το γευστικό και αισθητικό αποτέλεσμα σε συνδυασμό με τις υψηλές υπηρεσίες του προσωπικού, δικαίωσαν την επιλογή του χώρου.

Τους βραβευθέντες παρουσίασε η ιχθυολόγος της Π.Ε. Λασιθίου Ελένη Ψόχιου, δεδομένου ότι η εσπερίδα με τίτλο «Μικρό Μπλε Καβούρι στον Κόλπο της Ελούντας- Γνωριμία- προκλήσεις -βιώσιμη ανάπτυξη», ήταν αποτέλεσμα της συνεργασίας της Λιμενικής Αρχής Ελούντας και της Αντιπεριφέρειας Λασιθίου.
Το ιστορικό
Το μπλε καβούρι εντοπίστηκε στην Κρήτη για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2020, με επεισόδιο μαζικής εισβολής ενός εξαιρετικά μεγάλου πληθυσμού ιδιαίτερα στον Κόρφο της Ελούντας. Στο πρώτο αυτό κύμα εισβολής του στον όρμο ξεπερνούσε τα 10.000- 15.000 καβούρια, με μέσο βάρος του καθένα τα 500 γραμμάρια περίπου!
Σήμερα ο όρμος της Ελούντας αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο αναπαραγωγής του «Portunus segnis», το οποίο έχει πλέον εγκατασταθεί εκεί, αλιεύεται και το εμπορεύονται οι αλιείς στις ταβέρνες και στα ξενοδοχεία της περιοχής, όπου αποτελεί εκλεκτό έδεσμα. Το γνωστό σήμερα ως «Καβούρι της Ελούντας», έχει ήπια γεύση, είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, αμινοξέα και Ω3 λιπαρά οξέα, χωρίς υδατάνθρακες και με χαμηλή συγκέντρωση σε υδράργυρο.
Τιμή στους πρωτεργάτες
– Ο Μανώλης Υγειονομάκης, όπως είπε η κ. Ψόχιου, είναι από τους παλιούς επαγγελματίες αλιείς της Ελούντας, ένας από τους τελευταίους «βιντζοτρατάδες» της Κρήτης κι επί χρόνια Πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων Ελούντας.
Ως πρόεδρος ήταν αυτός που έβαλε τα θεμέλια κι ανακίνησε το θέμα της προστασίας του κόλπου της Ελούντας, με αποτέλεσμα, μετά από δεκαετίες, να πραγματοποιηθεί την περίοδο 2006-2007 η πρώτη πλήρης μελέτη «Περιβαλλοντικός έλεγχος και λήψη περιοριστικών μέτρων στον Κόλπο της Ελούντας» με χρηματοδότηση της Ν.Α. Λασιθίου – μελέτη που ανέδειξε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του κόλπου.
– Τους Νίκο Σφυράκη, Αντώνη Εγγλεζάκη και Γιώργο Υγειονομάκη μπορούμε να τους δούμε και τους θυμόμαστε ως μια άρρηκτη ομάδα: Στα χέρια τους βρέθηκε το τιμόνι του ενιαίου πλέον Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων Αγ. Νικολάου όταν το επάγγελμα του αλιέα άρχισε να γίνεται πραγματικά πολύπλοκο και το πρόβλημα των λεσσεψιανών μεταναστών διογκώθηκε.
Ο κ. Σφυράκης, πάντα φιλικός με την ευγενική του προσέγγιση και τη διπλωματική στάση του γεφύρωνε τις δύσκολες καταστάσεις.
Ο κ. Εγγλεζάκης με την γλυκύτητα που τον διακρίνει, τη φιλομάθεια του, την κριτική του σκέψη, έβρισκε πάντα έναν τρόπο να κατανοήσει τον συνομιλητή του. Ήταν ο πρώτος που άσκησε τον αλιευτικό τουρισμό.
Ο Γιώργος Υγειονομάκης, ο οποίος δυστυχώς μας άφησε πέρυσι, με την χαμηλών τόνων συμπεριφορά του, τα μετρημένα λόγια του και την καθαρή του σκέψη μπορούσε να βάλει σε σειρά όλα όσα έπρεπε να γίνουν και μπορούσαν να διεκδικηθούν.
Με τη δική τους συμβολή υλοποιήθηκε η τελευταία «Ειδική Αναγνωριστική Περιβαλλοντική Μελέτη στον Όρμο της Ελούντας» την περίοδο 2020-2021. Υποστήριξαν – και ακόμη το κάνουν αγόγγυστα – δράσεις όπως τα «Blue Schools» και η ανάδειξη της Ελούντας ως «εκπαιδευτική περιοχή» (educational site) και φυσικά σε συνεργασία με τους άλλους αλιείς της περιοχής ανέδειξαν το πρόβλημα/ευκαιρία της παρουσίας του μπλε καβουριού στην Ελούντα.
Την τιμητική πλακέτα του Γ. Υγειονομάκη παρέλαβαν η σύζυγος και η κόρη του.
Εκπλήξεις
– Η εκδήλωση επεφύλασσε όμως και μια έκπληξη για τον Δρ. Κωνσταντίνο Ντούνα, συνταξιούχο πλέον, πρώην Διευθυντή Ερευνών του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής Κρήτης του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Το έργο του είναι αναγνωρισμένο από την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα.
Στην Κρήτη τον γνωρίζουμε ως τον θεμελιωτή της ιδέας των υποβρύχιων θαλάσσιων πάρκων αναψυχής τα οποία συνεχίσει να υποστηρίζει μέσω του τεχνοβλαστού (spin off) «ARIA».
Όπως είπε η κ. Ψόχιου, «στην περιοχή μας, γνωρίζουμε τον κ. Ντούνα ως τον «Κώστα», που τηλεφωνούν οι ψαράδες μας και οι τοπικοί φορείς για ο,τιδήποτε αφορά τον Κόλπο της Ελούντας, τον οποίο πρωτογνώρισε κι αγάπησε το 1987!
Από τότε με ή χωρίς χρηματοδότηση δεν τον άφησε ποτέ. Με πεδίο μελέτης τον Κόλπο της Ελούντας επέβλεψε μεταπτυχιακές και διδακτορικές εργασίες, τον επισκέπτεται και τον «σπουδάζει» ακόμα. Στέκεται δίπλα στις δημόσιες υπηρεσίες και τη διοίκηση, αποτελώντας για εμάς έναν πολύτιμο συνεργάτη και σύμβουλο, τόνισε.
– Όμως οι διοργανωτές επεφύλασσαν άλλη μια τιμητική βράβευση στον καρδιοχειρουργό και ιδρυτή της αλυσίδας ξενοδοχείων «Domes» – μεταξύ αυτών και του στολιδιού της Ελούντας, του «Domes of Elounda» στην παραθαλάσσια ταβέρνα του οποίο φιλοξενήθηκε η εκδήλωση για το μπλε καβούρι.
Ο Παναγιώτης Σπανός -είπε η κ. Ψόχιου- είναι ο γνωστός καρδιοχειρουργός, που πραγματοποίησε τις πρώτες εγχειρήσεις ανοικτής καρδιάς στην Κύπρο κι έκτοτε διέπρεψε στον απαιτητικό χώρο της ιατρικής ως Καθηγητής Καρδιοχειρουργικής.
Στην περιοχή μας όμως είναι γνωστός για την επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειάς του στον τουριστικό τομέα, για την υποστήριξη και ανάδειξη της περιοχής της Ελούντας, την υποστήριξη του τόπου μέσα από δωρεές και την φιλοξενία εκδηλώσεων, την ανάληψη πρωτοβουλιών ιδιαίτερα στον τομέα της δημόσιας υγείας, την διακριτική και φιλική παρουσία του.
Το βραβείο παρέλαβε η σύζυγος του κ. Σπανού, Μαριάννα Μηναδάκη-Σπανού, δηλώνοντας εμφατικά την καταγωγή της από τους Έξω Ποτάμους.
Προστασία του θαλάσσιου πλούτου
Την απονομή των αναμνηστικών πλακετών έκαναν, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Στ. Αρναουτάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου Γιάννης Ανδρουλάκης και ο Περιφερειακός Σύμβουλος Μιχ. Κλώντζας.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Διοικητής του Λιμενικού Τμήματος Ελούντας πλωτάρχης Γεώργιος Πατεράκης, ο οποίος ήταν και ο εμπνευστής της όλης εκδήλωσης.
Ο κ. Πατεράκης, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι, «επιβάλλεται να αντιμετωπίσουμε με υπευθυνότητα και σοβαρότητα την εμφάνιση και εξάπλωση αυτού του ξενικού είδους στον τόπο μας». Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τη διοίκηση του Λ.Σ. Ελούντας, όπως είπε, θεώρησε επιβεβλημένο να αποτελέσει αντικείμενο οργανωμένης μελέτης αλλά και ουσιαστικού διαλόγου. Και αυτό θα είχε αξία μόνο αν στηριχθεί στη γνώση της επιστήμης και στη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Το φαινόμενο της παρουσίας των μπλε καβουριών από τη μια προκαλεί ανησυχίες και προκλήσεις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί και νέες προοπτικές καλώντας μας να αναζητήσουμε σύγχρονες μεθόδους διαχείρισης, εναλλακτικούς τρόπους σύγχρονης αλίευσης και ενδεχομένως νέες ευκαιρίες ανάπτυξης της Ελούντας. Μίλησε επίσης για την προσδοκία διαμόρφωσης κοινής στρατηγικής για την προστασία του θαλάσσιου πλούτου μας και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του με τρόπο που ωφελεί τόσο το περιβάλλον, όσο και μας τους ανθρώπους.
Οι προσκεκλημένοι στην εκδήλωση είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν συνταγές παρασκευασμένες με κύρια πρώτη ύλη την καβουρόψιχα και τη σάρκα του λεοντόψαρου -ενός επίσης λεσσεψιανού είδους που απαιτεί συστηματική- εντατική αλιευτική διαχείριση. Τέτοιες ήταν, σούπα καβουριού, κροκέτα καβουριού με τσίλι και φρέσκα μυρωδικά, μπρουσκέτα με καβούρι -αβοκάντο και κρίταμο, σαλάτα ζυμαρικών με καβούρι και φρέσκο βασιλικό, ταλιατέλες με καβούρι και φρέσκο σπανάκι, λεοντόψαρο σαβόρε και τηγανητό, ντολμαδάκια με καβουροσαλάτα κά.

ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ







































































































