Δεν μπορούσα να το φανταστώ ότι μια απλή επίσκεψη στον Κρούστα, μαζί με τον αρχαιολόγο Peter Rogers, θα εξελισσόταν τόσο ενδιαφέρουσα και ξεχωριστή. Ο Κωστής Βάρδας, ο Ρωμανοχαβούνας όπως είναι γνωστός στο χωριό, μας συνόδευσε μέχρι τους Λάκκους και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη.
Ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στους Λάκκους είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του 14ου αιώνα. Στο δυτικό τοίχο σώζεται γραπτή επιγραφή που χρονολογεί τις τοιχογραφίες και την ταυτόχρονη ανοικοδόμηση ή ανακαίνιση του μνημείου «(ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΘΗ Η ΑΝΕΚΑΙΝΙΣΘΗ) ΚΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΙΘΗ Ο ΘΕΙΟΣ ΚΑΙ ΠΑΝΣΕΠΤΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΥ(ΦΗΜΟΥ) ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΔΙ ΕΞΟΔΟΥ ΚΑΙ ΚΟΠΟΥ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΚΛΟΝΤΖΙΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΜΒΙΑΣ ΑΥΤΟΥ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΚΝΩΝ ΑΥΤΟΥ ΑΜΗΝ ΕΤΟΥΣ (7856 από κτίσεως κόσμου) = 1348 μ.Χ.» (Ξανθουδίδης 1903, 73).
Ο Κωστής μας οδήγησε σε μια άλλη κοντινή με τους Λάκκους θέση που ονομάζεται
. Το πάνω μέρος μέρος του Περδικόλακκου έχει την ξεχωριστή ονομασία Παναγιά και ο Κωστής μας υπέδειξε ένα εντυπωσιακό αρχαίο κτίσμα που θυμίζει αρκετά την αρχαία Λατώ και τις μινωικές στάνες του Κρούστα αλλά ξεχωρίζει λόγω του μεγέθους του.
♦ Αναλυτικό ρεπορτάζ στην ΑΝΑΤΟΛΗ της Τρίτης 15 Νοεμβρίου
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ