Η σημερινή ομιλία της αρχαιολόγου Εύης Σάλιακα, στο Ερευνητικό Κέντρο της Κνωσού με τίτλο «Παίζοντας στον χρόνο: Παιχνίδια στρατηγικής και δεξιοτεχνίας της ενετικής φρουράς στη Σπιναλόγκα» επανέφερε στο μυαλό μου όσα είχαμε συζητήσει -το 2016- με την Εύη, γι’ αυτά τα παιχνίδια που έπαιζαν οι Ενετοί στρατιώτες στην Σπιναλόγκα κατά την περίοδο 1579- 1715.
* Τα παιχνίδια αυτά ήταν χαραγμένα ή λαξευμένα -και φαίνονται ακόμη τα σχεδιαγράμματά τους- πάνω σε διάφορες βραχώδεις επιφάνειες, σε λίθινες πλάκες και σε καλντερίμια της νησίδας. Πρόκειται για ομαδικά παιχνίδια στρατηγικής ή πνευματικά, των οποίων η διεξαγωγή στηρίζεται σε μελετημένες και υπολογισμένες κινήσεις, ως αποτέλεσμα συγκέντρωσης και συλλογισμού. Παίζονται από δύο παίκτες, με πιόνια διαφορετικού υλικού ή διαφορετικού χρώματος, αν είναι από το ίδιο υλικό. Αυτά είναι το τριόδι και οι παραλλαγές του με σπουδαιότερη την εννεάδα, την ντάμα και το Ludus Lantrunculorum ή το παιχνίδι των στρατιωτών. Η παρουσία των παιχνιδιών αντικατοπτρίζει την ανάγκη που είχαν οι άνδρες της φρουράς να ξεφύγουν από τη μοναξιά τους, καθώς επίσης να αποδράσουν από την κουραστική καθημερινότητά τους.
* Οι Ενετοί έτρεφαν μεγάλη αγάπη όχι μόνο στα πνευματικά παιχνίδια, αλλά και στα τυχερά καθώς επίσης και στην τράπουλα. Και αυτό τεκμηριώνεται από την απαγόρευση που επέβαλε ο στρατιωτικός κανονισμός, ώστε να μη διαταράσσεται η τάξη στη «μιλίτσια».
* Όσο αφορά τα χαραγμένα πνευματικά παιχνίδια μπορεί να ήταν «νόμιμα» και αποδεκτά από την ηγεσία του στρατού γι’ αυτό και βρίσκονταν σε εμφανή σημεία στους χώρους, όπου κινούνταν και περνούσαν πολλές ώρες οι Ενετοί στρατιώτες.
ΥΓ.: Το 2019 είχε κυκλοφορήσει το επιτραπέζιο παιχνίδι εννεάδα, όπως το έπαιζαν οι Ενετοί στην Σπιναλόγκα. Το πάνω μέρος του κυλινδρικού κουτιού, μέσα στο οποίο βρισκόταν η εννεάδα (τρίλιζα), έγραφε Spinalonga Games. Το κουτί περιείχε το ταμπλό (πινακίδα) και τα πιόνια.
ΛΕΩΝ. Κ.