Μετά από αρκετό διάστημα επισκέφθηκα ξανά τη Σπιναλόγκα, ένα σημαντικό μνημείο της Κρήτης, που -ιδίως τα τελευταία χρόνια- έχει βοηθήσει σημαντικά την οικονομία της περιοχής μας. Για τη Σπιναλόγκα έχουν γραφτεί πολλά, κι εμείς σήμερα θα προσθέσουμε λίγα ακόμα λόγια.
Η πρώτη διαπίστωσή μας είναι ότι οι παρεμβάσεις αναστηλώσεων που έχουν γίνει στο νησί τα τελευταία χρόνια, πέρα από την απαραίτητη συντήρησή του, δίνουν στους επισκέπτες πολύ καλύτερες εικόνες του μνημείου, συνολικά. Βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση της αξίας του χώρου, τις διαφορετικές περιόδους ακμής του.
Σε ένα από τα σπίτια που φιλοξενούσαν λεπρούς, οι εργασίες συντήρησης τα έτη 2020/21 αποκάλυψαν εκτεταμένες τοιχογραφίες στον πάνω όροφο. Σε αυτές απεικονίζονται άνθρωποι σε σκηνές καθημερινές, ανάμεσα σε υπερμεγέθη πουλιά και εξωτικά δέντρα. Ο ζωγράφος που ζωντάνεψε τους τοίχους του σπιτιού αντλεί έμπνευση από τον κόσμο της Σπιναλόγκας, τον οποίο ανασυνθέτει με στοιχεία της λαϊκής φαντασίας. Ανάμεσα σε αυτά διακρίνουμε και υδροπλάνο της Imperial Airways, απ’ αυτά που έβλεπαν οι λεπροί να προσγειώνονται στον Κόρφο της Ελούντας. Την εντυπωσιακή τοιχογραφία, σήμερα οι επισκέπτες την βλέπουν σε φωτογραφία έξω από το σπίτι που ανακαλύφτηκε. «Σπίτια που χωρούν ολόκληρους κόσμους!» Η τοιχογραφία, αναφέρει ο Νίκος Πανουτσόπουλος, πρέπει να ανήκει στην ύστερη οθωμανική περίοδο της οικίας, καθώς βλέπουμε το δέντρο της ζωής με τα παραδείσια παγώνια και συμπληρώθηκε την περίοδο του Λεπροκομείου από κάποιον ασθενή που έμενε πλέον εκεί, μετά την αποχώρηση του μουσουλμανικού πληθυσμού.
Υπάρχουν δυο κτίρια, δυτικά της εκκλησίας του Αγίου Παντελεήμονα που θα πρέπει να βελτιωθεί η κατάστασή τους, τουλάχιστον η εξωτερική. Προ ημερών, στη διάρκεια της κακοκαιρίας με τους κεραυνούς, έπεσε μεταλλικό κάγκελο από τον πρώτο όροφο του ενός.
Αυτήν την εποχή θα ονομάσω τη Σπιναλόγκα ως νησί της… κάπαρης! Παντού στο νησί, περιμετρικά, βλέπουμε να ευδοκιμεί το φυτό κάπαρη. Μάλιστα διανύει περίοδο ανθοφορίας και τα άνθη της είναι από τα ωραιότερα που θα αντικρίσουμε στην Κρήτη.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ