Η Σπιναλόγκα είναι ο δεύτερος σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικός χώρος στην Κρήτη, μετά τα ανάκτορα της Κνωσού, με πάνω από 400.000 επισκέπτες ετησίως και περίπου 3.500 την ημέρα στην αιχμή (Αύγουστος). Μέχρι σήμερα η νησίδα της Σπιναλόγκας καλύπτει μερικώς τις υδρευτικές της ανάγκες με νερό, το οποίο συλλέγεται σε ομβροδεξαμενές και με μεταφορά νερού με πλαστικά δοχεία. Το έργο υδροδότησης του νησιού, όπως και η ηλεκτροδότησή του μπορεί να καθυστέρησαν. Αλλά πιθανότητα να μην είχαν καμία προοπτική να γίνουν αν ο Δήμος Αγίου Νικολάου δεν είχε θέσει το ζήτημα επιτακτικά πριν από το 2020, το οποίο είχε βρει κατ’ αρχήν θετική ανταπόκριση σε ότι αφορά την ηλεκτροδότηση από την Περιφέρεια και κατόπιν διευρύνθηκε η προοπτική δρομολόγησης βασικών υποδομών- μεταξύ αυτών και της υδροδότησης- με τη στήριξη και την παρέμβαση της προέδρου του «Ελλάδα 2021» Γιάννας Αγγελοπούλου -Δασκαλάκη, που εξασφάλισε την υπουργική έγκριση για ένταξη με 2,5 εκατομ.
Το έργο της υδροδότησης θα γίνει με πόρους του προγράμματος «Φιλόδημος ΙΙ» σύμφωνα με την αρ. πρωτ. 484/5.1.2021 Απόφαση της Υπηρεσιακής Γραμματέως της Γεν. Διεύθυνσης Οικονομικών Τοπ. Αυτοδιοίκησης και Αναπτυξιακής Πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών με την οποία εγκρίθηκε η επιχορήγηση του Δ.Α.Ν. για το εν λόγω έργο. Η χρηματοδότηση είναι ύψους 465.000,00 ευρώ θα υλοποιηθεί από την Δ.Ε.Υ.Α.Α.Ν. μέσω Προγραμματικής σύμβασης με τον Δ.Α.Ν.
Στις 24/4/2023 υποβλήθηκε στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών (Διεύθυνση Λιμενικών Υποδομών Δ20) αίτημα διερεύνησης αναγκαιότητας εκπόνησης ακτομηχανικής μελέτης στο πλαίσιο αδειοδοτήσεων για την υλοποίηση του έργου «Υδροδότηση Νήσου Σπιναλόγκα». Υποβλήθηκαν συμπληρωματικά στοιχεία στις 17/7/2023 μετά από αίτημα της Διεύθυνσης (Δ20) Λιμενικών έργων.
Κατόπιν όλων αυτών, ούτε ο Δήμος Αγίου Νικολάου ούτε η ΔΕΥΑΑΝ δεν είναι σε θέση ακόμη, να εκτιμήσουν πόσος χρόνος θα απαιτηθεί προκειμένου να «ωριμάσει» ο φάκελος του έργου μεταφοράς νερού ύδρευσης στη Σπιναλόγκα. Και αυτό γιατί και η περίπτωση αυτή αποτελεί μια ακόμη περίπτωση που αποδεικνύει ότι η γραφειοκρατία καλά κρατεί και εξακολουθεί να λειτουργεί ως τροχοπέδη για μικρά ή μεγάλα έργα, που αφορούν την περιφερειακή ανάπτυξη. Από τον περασμένο Μάρτιο, πριν τις εθνικές εκλογές έχει ζητήσει η ΔΕΥΑΑΝ τη σχετική βεβαίωση, διοικητικής φύσεως μεταβολές όμως, που αφορούν μεταφορά αρμοδιοτήτων από υπουργείο σε άλλο υπουργείο, προκαλούν την εμπλοκή.
Ταυτόχρονα η μελέτη της πόντισής του έχει ολοκληρωθεί από εξωτερικό συνεργάτη, στον οποίο την ανέθεσε η Δημοτική Επιχείρηση, ενώ έχουν ληφθεί οι εγκρίσεις από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου, την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων, ενώ αρχαιολόγος της Εναλίων Αρχαιοτήτων θα επιβλέπει τις υποβρύχιες εργασίες. Επίσης έχουν ληφθεί εγκρίσεις από τη Διεύθυνση Υδάτων και τη Διεύθυνση Δασών.
Στο εξής
Το έργο είναι σχετικά μικρής κλίμακας στο θαλάσσιο χώρο, οπότε χρειάζεται απαλλαγή από την αναγκαιότητα εκπόνησης ακτομηχανικής μελέτης, εξήγησε ο Γενικός Διευθυντής της ΔΕΥΑΑΝ Γιάννης Πεδιαδίτης. Είναι και η βασική αιτία της καθυστέρησης που σημειώνεται γιατί ενώ έχει αιτηθεί για τη χορήγηση της απαλλαγής εδώ και αρκετό καιρό, συμβαίνει να είναι σε εξέλιξη η μεταφορά της αρμοδιότητας από το Υπουργείο Υποδομών που τη χορηγούσε ως σήμερα, στο Υπουργείο Ναυτιλίας. Αλλά, για να γίνει εφικτή η υπογραφή της, απαιτείται η έκδοση σχετικού ΦΕΚ για τη θεσμοθέτηση της διοικητικής αυτής μεταβολής.
Εφ’ όσον διευθετηθεί το θέμα και χορηγηθεί η ζητούμενη απαλλαγή, ο φάκελος με όλες τις παραπάνω εγκρίσεις, θα πρέπει να σταλεί στην Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου. Κι αυτό γιατί θα πρέπει να δώσει την άδεια για την κατασκευή επί αιγιαλού στην Πλάκα και στο νησί πάνω, των φρεατίων από το σημείο της στεριάς που θα ξεκινά και στο σημείο που θα καταλήγει πάνω στο νησί.
Ο αγωγός ύδρευσης που θα μεταφέρει το νερό στη Σπιναλόγκα θα είναι από πολυαιθυλένιο (HDPE 3ης γενιάς, Φ63-16 atm). Η τοποθέτησή του εντός της θαλάσσιας ζώνης, θα γίνει σε όρυγμα με πλάτος πυθμένα 0,70 m, βάθος 1,30m και πρανή με κλίση 1:2. Ο αγωγός που θα τοποθετηθεί υποθαλάσσια, θα τροφοδοτείται από το υφιστάμενο δίκτυο ύδρευσης που διέρχεται επί της Επαρχιακής Οδού Αγίου Νικολάου – Βρουχά. Ο αγωγός θα μεταφέρει την θερινή περίοδο, παροχή τουλάχιστον ίση με την εκτιμώμενη μέγιστη ωριαία παροχή, η οποία είναι 2,4 m3/h. Το έργο της μεταφοράς θα καταλήγει σε βάνα που θα τοποθετηθεί στην παραλία της Σπιναλόγκας.
Η μεταφορά και διανομή νερού στο νησί πάνω είναι ένα διαφορετικό έργο, για το οποίο θα πρέπει να φροντίσει στη συνέχεια, το Υπουργείο Πολιτισμού.
«Βρισκόμαστε εν αναμονή της δημοσίευσης του ΦΕΚ για τη διάταξη των Διευθύνσεων και ποιά θα αναλάβει το αίτημα μας», δήλωσαν στην ΑΝΑΤΟΛΗ υπηρεσιακοί παράγοντες της ΔΕΥΑΑΝ. Αυτές τις μέρες η διεύθυνση της ΔΕΥΑΑΝ πρόκειται να επικοινωνήσει και πάλι με τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες προκειμένου να διευκρινιστεί αν τελικά έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία μεταφοράς και θεσμοθέτησης της μεταφοράς της αρμοδιότητας στο Υπουργείο Ναυτιλίας, ώστε να επικαιροποιηθεί το αίτημα χορήγησης της βεβαίωσης απαλλαγής.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ