Μια σειρά μελετών τις οποίες έχει ζητήσει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Νομού Λασιθίου, εξετάζει για να χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια Κρήτης. Η Εφορεία υπέβαλε τις συγκεκριμένες προτάσεις, ανταποκρινόμενη σε σχετική πρόσκληση της Περιφέρειας Κρήτης. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 132.00 ευρώ.
Όπως είπε στην ΑΝΑΤΟΛΗ και το δημοσιογράφο Νίκο Τραντά η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χρύσα Σοφιανού, οι μελέτες αυτές αφορούν ορισμένα μνημεία τα οποία πραγματικά χρειάζονται συντήρηση και προστασία. Αφού ανατεθούν οι μελέτες αυτές, η επόμενη φάση αφορά την εξασφάλιση πόρων για την υλοποίηση των έργων που προβλέπουν οι συγκεκριμένες μελέτες. Με την ολοκλήρωση των μελετών θα αναζητηθούν και οι αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις για τις εργασίες συντήρησης, προστασίας και ανάδειξης των μνημείων αυτών.
Πρόκειται για τα εξής έργα:
- Μελέτη συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης της Παλαιοχριστιανικής Βασιλικής του κόλπου Κολοκύθας Ελούντας (8.000 ευρώ).
Είναι ένα από τα πολύ σημαντικά, εντούτοις ελάχιστα γνωστό μνημείο της περιοχής, εγκαταλειμμένο στην τύχη του, δίπλα ακριβώς σε μια μικρή αμμουδερή παραλία, όπου συχνάζουν λουόμενοι. Tα ερείπια της Βασιλικής του 5-6ου αιώνα ήρθαν στο φως το 1971 από τον αρχαιολόγο Μανώλη Μπορμπουδάκη. Ανήκε αρχικά στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με ξύλινη σκεπή με ελαφρά προεξέχον εγκάρσιο κλίτος, μεγάλη ημικυκλική αψίδα στα ανατολικά και επιμήκη νάρθηκα στα δυτικά, ενώ κατά τον 6ο αιώνα μετατράπηκε σε θολοσκεπή με τρούλο.
Σήμερα βλέπουμε διάσπαρτα στο πρόχειρα και ατελώς περιφραγμένο χώρο, κομμάτια μαρμάρου από κιονόκρανα, τον άμβωνα και τις πύλες, ενώ τα ψηφιδωτά δάπεδα έχουν καταστραφεί ολοσχερώς από τη θάλασσα. Ορισμένα από τα γλυπτά, όπως ένα θωράκιο της εποχής του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527-565) έχουν φιλοτεχνηθεί σε εργαστήριο της Κωνσταντινούπολης. Δίπλα στο ναό υπάρχει θολωτή δεξαμενή, μερικώς κατακρημνισμένη. Τα διάσπαρτα σπασμένα κομμάτια και η κατάσταση της Βασιλικής οδηγούν στο συμπέρασμα ότι καταστράφηκε βίαια μετά από επιδρομή πειρατών ή κατακτητών στην περιοχή. Σύμφωνα με τοπική προφορική παράδοση, ο ναός ήταν αφιερωμένος στην Αγία Αικατερίνη ή στην Αγία Ελένη, χωρίς να έχει εξακριβωθεί ωστόσο.
- Μελέτες αποκατάστασης κτιρίων και υπαίθριων χώρων περιόδου ενετοκρατίας, του οικισμού της οχυρής νησίδας Σπιναλόγκας (40.000 ευρώ).
- Μελέτη αποτύπωσης, συντήρησης, προστασίας και αποκατάστασης αρχαιολογικού χώρου Πραισού Σητείας (13.000 ευρώ).
- Μελέτες ολοκλήρωσης εκθεσιακής οργάνωσης και εξοπλισμού Φρουρίου Καλέ Ιεράπετρας (30.000 ευρώ).
- Μελέτη συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου ρωμαϊκής έπαυλης Μακρύ Γιαλού, Ιεράπετρας (8.000 ευρώ).
- Μελέτη στατικών, συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης αρχαίου θεάτρου και οικισμού Κουφονησίου (25.000 ευρώ).
- Επικαιροποίηση μελέτης συντήρησης του αρχαιολογικού χώρου Μύρτους, Πύργου Ιεράπετρας (8.000 ευρώ).
Ο Αντιπεριφερειάρχης Λασθίου Γιάννης Γουλιδάκης, ο οποίος συνεργάστηκε με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου για το θέμα, μετέφερε τη σχετική πρόταση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στην Περιφέρεια. Όπως είπε στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο αντιπεριφερειάρχης, η έγκριση των σχετικών κονδυλίων πρόκειται να εξεταστεί τον επόμενο μήνα, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι θα έχει θετική έκβαση το σχετικό αίτημα προς την Περιφέρεια.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ