Η άποψη του Ευθύμιου Μπακογιάννη, Δρ. Πολεοδόμου – Συγκοινωνιολόγου Μηχανικού, για τον Χωρικό Σχεδιασμό και τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, είναι ξεκάθαρη: «Οι στόχοι των ΣΒΑΚ, θα πρέπει να είναι η μείωση του αριθμού των κυκλοφορούντων αυτοκινήτων και των ταχυτήτων, καθώς και η ενίσχυση του περπατήματος, του ποδηλάτου και της δημόσιας συγκοινωνίας. Αυτές οι αλλαγές στον οδικό χώρο των ελληνικών πόλεων θα πρέπει να απορρέουν από θεσμοθετημένες πολεοδομικές επιλογές».
Είναι πραγματικά εφικτό να μπει στον άξονα μετακινήσεων το τράμ, το τρένο και κάθε μεταφορικό μέσο σταθερής τροχιάς; Κι αν ναι, πόσο μπορεί να βοηθήσει τον τουρισμό; Πώς μπορεί να συνδέει το νέο αεροδρόμιο με τις τουριστικές περιοχές; Διότι δεν είναι μόνο το Ηράκλειο ή η Χερσόνησος που είναι χρήστες του αεροδρομίου. Είναι προφανές πως όλη η δυτική ζώνη του τουρισμού στο Λασίθι, η ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αγίου Νικολάου επηρεάζεται άμεσα. Μπορεί να είναι μια λύση λοιπόν η σύνδεση της Ελούντας και του Αγίου Νικολάου με το νέο αεροδρόμιο μέσω τρένου;
Αν θεωρείτε πως μια τέτοια προοπτική μοιάζει ως σενάριο επιστημονικής φαντασίας, δεν είναι. Ή τουλάχιστον για κάποιους δεν είναι. Κι αυτό αποδεικνύεται με απτό και ξεκάθαρο τρόπο από την εκδήλωση που ετοιμάζεται.
Με βάση την αρχή που προαναφέραμε (ποδήλατο, δημόσια συγκοινωνία, περπάτημα) που παρουσίαζε σε άρθρο του το 2019 ο κ. Μπακογιάννης, είναι ξεκάθαρο πως είναι από τους υπέρμαχους της βιώσιμης κινητικότητας. Πέρα όμως από το αυτονόητο συμπέρασμα, είναι καλό να δούμε και αν σήμερα ως Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ και Επίκουρος Καθηγητής του Ε.Μ.Π., βλέπει θετικά το ενδεχόμενο της λειτουργίας τρένου στην Κρήτη, γιατί αν δρομολογηθεί μια τέτοια ιδέα σύντομα, ενδέχεται να έχει και την συνδρομή του ως συντελεστή, λόγω αρμοδιοτήτων.
Ο κ. Μπακογιάννης πρόκειται να είναι βασικός ομιλητής στην εκδήλωση: «Μέσα σταθερής τροχιάς στην Κρήτη | Θέσεις – Αντιθέσεις – Συγκλήσεις», την οποία οργανώνουν ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτών Οδήγησης και Κυκλοφοριακής Αγωγής (Π.Σ.Ε.Ο.), με την Περιφέρεια Κρήτης, τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας, τον Δήμο Ηρακλείου και τη Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας του Ε.Μ.Π. Πώς τεκμηριώνει όμως την άποψή του;
«Σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Η κλιματική αλλαγή εντείνεται καθημερινά, οι πολιτικές για περιορισμό των ρύπων ενσωματώνονται τακτικά σε κείμενα του ΟΗΕ, της Ε.Ε., του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κλπ, ενώ οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για να αλλάξουν οι συνήθειες των κατοίκων στις πόλεις ως προς τις ατομικές τους μετακινήσεις. Η συνεργασία της πολεοδομικής και κυκλοφοριακής προσέγγισης στο σχεδιασμό προς τη βιώσιμη κινητικότητα θεωρείται πλέον ως κάτι παραπάνω από προφανής και πρέπει να στηρίζεται σε μια βασική ιεράρχηση βημάτων: Το πρώτο βήμα είναι ο ορισμός της πολεοδομικής εικόνας και της κοινωνικής ταυτότητας της αυριανής πόλης. Η πόλη πρέπει να έχει ένα θεσμοθετημένο πολεοδομικό υπόβαθρο, το οποίο θα θέτει τους στόχους σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Το δεύτερο βήμα είναι η προσαρμογή στην παραπάνω εικόνα της κυκλοφοριακής οργάνωσης, η οποία θα πρέπει να εστιάζει στην εγκατάσταση συνθηκών Βιώσιμης Κινητικότητας που θα υλοποιούν την παραπάνω πολεοδομική στρατηγική. Οι στόχοι των ΣΒΑΚ, θα πρέπει να είναι η μείωση του αριθμού των κυκλοφορούντων αυτοκινήτων και των ταχυτήτων, καθώς και η ενίσχυση του περπατήματος, του ποδηλάτου και της δημόσιας συγκοινωνίας. Αυτές οι αλλαγές στον οδικό χώρο των ελληνικών πόλεων θα πρέπει να απορρέουν από θεσμοθετημένες πολεοδομικές επιλογές», αναφέρει στο άρθρο του.
Αν και η κατασκευή Σιδηροδρόμου στην Κρήτη έχει προταθεί από το 1900, πρέπει να μπει τώρα πιο δυναμικά στην ατζέντα των έργων για το νησί. Συζητάμε πια για σύγχρονο τραίνο που μαζί με τραμ στις μεγάλες πόλεις της Κρήτης, θα δώσουν απάντηση στις απειλές από την κλιματική κρίση.
«Η κατασκευή και λειτουργία σε λίγα χρόνια, του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι Πεδιάδος στο Ηράκλειο, που σύμφωνα με τις προβλέψεις θα εξυπηρετεί ετήσια 12.000.000 επιβάτες, αποτελεί έναν επιπλέον λόγο για την προώθηση ενός σιδηροδρομικού έργου που θα διατρέχει την Κρήτη από το ανατολικό στο δυτικό της άκρο», λένε οι διοργανωτές της εκδήλωσης που θα γίνει στις 21 Οκτώβρη ημέρα Παρασκευή στις 09:30 στο Επιμελητήριο Ηρακλείου, αίθουσα «Καστελάκη» και θα υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης εξ αποστάσεως.
Ασφαλώς και στην παρούσα περίοδο είναι μια απλή συζήτηση που γίνεται. Έχει όμως θεσμική στήριξη και εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον φορέων, επιστημόνων, κοινού. Είναι μια εκδήλωση που αφορά άμεσα τον τουριστικό Άγιο Νικόλαο, αν πολίτες, φορείς και επιχειρηματίες σε τοπικό επίπεδο δεν θέλουν– για άλλη μια φορά – να χάσει η περιοχή το…τρένο των εξελίξεων.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ