Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον διαβάζουμε, κάθε Δευτέρα, τα κείμενα της «ΑΝΑΤΟΛΗΣ της Κυριακής». Στο φύλλο 80 (14 Σεπτεμβρίου 2025) διαβάσαμε για τη σύνδεση, για πρώτη φορά, της Σητείας με την υπόλοιπη Κρήτη (!), με δρόμο (!). Ο δρόμος εγκαινιάστηκε στις 14 Απριλίου του 1940, μία εποχή που δεν υπήρχαν τα σημερινά τεράστια μηχανικά μέσα.
Σε παλαιότερη έκδοση της «ΑΝΑΤΟΛΗΣ της Κυριακής», στη «Μνήμη των Φύλλων» (11 έως 14 Σεπτεμβρίου 1934), διαβάζαμε ότι «συνεπεία απρόοπτου μεταβολής του καιρού, η εκδρομή των Νεαπολιτών, που επρόκειτο να γίνει χθες δια βενζινοπλοίου εις Σητείαν εματαιώθη». Το 1934 δεν υπήρχε η δυνατότητα να πάνε με δρόμο, αφού δρόμος δεν υπήρχε! Ανακαλώ πάντα τη γιαγιά Κατίνα, με καταγωγή από τη Σφάκα, να μου λέγει ότι όταν ήθελε να πάει ή να έρθει στο χωριό της, η εύκολη επικοινωνία ήταν με βάρκα από το Μόχλος.
Βέβαια ο δρόμος που εγκαινιάστηκε το 1940 ήταν χωματόδρομος! Την δεκαετία του ‘60 πήγα για διακοπές μίας εβδομάδας σε συγγενείς μου στη Σητεία. Το λεωφορείο του ΚΤΕΛ έκανε 5 ώρες (!) για να φτάσει στον προορισμό του! Ενθυμούμαι καλά τον εκνευρισμό του οδηγού καθώς τον άκουσα να διαμαρτύρεται λέγοντας ότι «πάλι εγώ θα πάω και θα σπάσω το αυτοκίνητό μου!». Δεν ξεχνώ τη στάση που κάναμε και τη θέα που αντίκρισα στον Πλάτανο (Αλτσί, Μαλαύρα), που δυστυχώς σήμερα δεν υπάρχει, καθώς θυσιάστηκε για την μετέπειτα διαπλάτυνση του δρόμου.
Ανακαλώ ακόμα διήγηση του πολιτικού μηχανικού Μιχάλη Μιχελάκη, όταν έφτασε το πρώτο αυτοκίνητο στη Λάστρο, που σφηνώθηκε στον κεντρικό δρόμο του χωριού και «είδανε και πάθανε» για να το βγάλουν πίσω, στη μικρή πλατεία.
Στον Οδηγό Κρήτης, έκδοση Ελευθερουδάκης του 1934, σελίδα 52 διαβάζουμε: «Ο βουλόμενος δύναται να μεταβεί εις τον νέον παραλιακόν οικισμόν Παχεία Άμμος (κάτοικοι 162) και κατευθείαν εξ Αγίου Νικολάου δια λέμβου ή του ατμοπλοίου της ακτοπλοΐας. Υπάρχει υποφερτόν πανδοχείον».
Στη σελίδα 53 διαβάζουμε: «Δια του ατμοπλοίου της ακτοπλοΐας μεταβαίνομεν εξ Αγίου Νικολάου ή εκ Παχείας Άμμου (μίλια 20) εις το βορειοανατολικό άκρο της νήσου λιμένα της Σητείας (κάτοικοι 2170). Το ατμόπλοιον διέρχεται παρά τας νησίδας Ψείραν και Μόχλον».
Τώρα φτάσαμε στο 2025 και ακόμα συζητάμε, αν και πότε ο ΒΟΑΚ, ένας άνετος και ασφαλής δρόμος, θα φτάσει επιτέλους μέχρι τη Σητεία.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ
